Ιερό Πατριαρχικό και Αρχιεπισκοπικό Συλλείτουργο των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών Ελλάδος και Ρωσίας στον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Αχαρνών

Το Ιερό Συλλείτουργο τέλεσαν στον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονος Αχαρνών την Κυριακή της Σαμαρείτιδος, στις 2 Ιουνίου 2013, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος και ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος.

Επίσης συλλειτούργησαν μέλη της συνοδείας του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κυρίλλου και Ιεράρχες και κληρικοί της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Από το Ιερό παρακολούθησε τη Θεία Λειτουργία ο Αρχιεπίσκοπος Σινά, Φαράν και Ραϊθώ Δαμιανός, Ιεράρχες της Εκκλησίας της Ελλάδος.

Σημειωτέον ότι η Λειτουργία στον κατάμεστο από πιστούς Ναό ετελέσθη στην Ελληνική και την Εκκλησιαστική Σλαβονική γλώσσα. Ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος εκφώνησε ευχές επίσης και στα Ελληνικά.

Έψαλαν η δυο χορωδίες βυζαντινή του Αγίου Διονυσίου διευθύνοντος του πρωτοψάλτη Παπαδόπουλου και η μικτή Ρωσική χορωδία του Ιερού Ναού Παναγίας Σουμελιώτισσας με διεθύντρια Αγγελίνα Σόχου.

Η λειτουργία έγινε σε ζωντανή μετάδωση από τον τηλεοπτικό σταθμό ERT1.

Μετά το Κοινωνικό προσφωνώντας τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλο ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μεταξύ άλλων ανέφερε: «Ἡ εὐ­λο­γη­τή Σας πα­ρου­σία μᾶς ἐπι­τρέ­πει νά ἐκ­φρά­σου­με, μέσα ἀπό τήν κοι­νή με­το­χή στή Θεία Εὐ­χα­ρι­στία, τά βα­θύ­τα­τα αἰ­σθή­μα­τα φι­λα­δελ­φί­ας καί τι­μῆς πού τρέ­φου­με πρός τό πρό­σω­πό Σας καί τήν Ἐκ­κλη­σία τῆς Ρω­σί­ας, ὅπως καί νά δι­α­τρα­νώ­σου­με τούς μα­κραί­ω­νους ἀδελ­φι­κούς δε­σμούς με­τα­ξύ τῶν Ἐκ­κλη­σιῶν μας. Μᾶς συν­δέ­ουν κοι­νές ἱστο­ρι­κές μνῆμες καί κοι­νοί ἀγῶ­νες, καί ἐπι­πλέ­ον μᾶς ἑνώ­νουν ἡ μυ­στη­ρι­α­κή ζωή καί ἡ κοι­νή μαρ­τυ­ρία κατά τήν ἐκ­πλή­ρω­ση τῆς ἀπο­στο­λῆς μας στόν σύγ­χρο­νο κό­σμο».

«Ἡ οἰ­κο­δό­μη­ση τῆς ἑνό­τη­τος τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας δέν εἶ­ναι κάτι δε­δο­μέ­νο, ἀλλά ἐπι­βε­βαι­ώ­νε­ται μέσα στήν ἐμ­πει­ρία τοῦ ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοῦ Σώ­μα­τος. Εἶ­ναι καρ­πός τοῦ Ἁγί­ου Πνεύ­μα­τος καί τοῦ δι­αρ­κοῦς ἀγῶ­νος τῆς ἐκ­κλη­σι­α­στι­κῆς κοι­νό­τη­τος, ἔκ­φρα­ση τῆς εὐ­χα­ρι­στι­α­κῆς συ­νει­δή­σε­ως τῆς Ἐκ­κλη­σί­ας καί ἀν­τα­νά­κλα­ση τῆς κοι­νω­νί­ας τῶν Προ­σώ­πων τῆς Ἁγί­ας Τρι­ά­δος. Ἐν τέ­λει, ἡ Ἐκ­κλη­σία, μέσα ἀπό τή δι­α­κο­νία τοῦ θεί­ου λό­γου καί τῶν ἱε­ρῶν μυ­στη­ρί­ων, ἐκτεί­νε­ται με­τα­φέ­ρον­τας τήν ἀγά­πη Της πρός ὅλους τούς ἀν­θρώ­πους, τούς ἐγγύς καί τούς μα­κράν, ὅπως καί πρός σύν­ο­λη τή δη­μι­ουρ­γία τοῦ Θεοῦ.».

Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος τόνισε ότι η Εκκλησία υπάρχει για να ενώνει τους ανθρώπους «ἵνα πάν­τες ἕν ὦσιν» (Ιω. 17.21). «Παρά τή δι­οι­κη­τική κα­τά­τμηση, ἡ Ὀρ­θο­δο­ξία πα­ρα­μέ­νει ἑνω­μένη μέ τήν κοινή πί­στη καί μέ τόν ἱε­ρό αὐτό σύν­δε­σμο τῆς εἰ­ρή­νης καί τῆς ἐν Χρι­στῷ ἀγά­πης, ἡ ὁποία δέν γνωρίζει ὅρια καί διά τῆς ὁποίας δι­α­χρο­νι­κῶς δι­α­σφα­λί­ζε­ται ἡ ἑνό­τητα καί ἡ ἀλή­θεια τῆς Ἐκκλησίας. Μο­λο­νότι κάθε μία ἀπό τίς το­πι­κές Ἐκ­κλη­σίες δι­α­τη­ρεῖ τίς δι­κές της ἰδι­αι­τε­ρό­τη­τες, ὅλες μαζί συ­να­πο­τε­λοῦν τά ζων­τανά μέλη ἑνός ἑνι­αίου Σώ­μα­τος, τό ὁποῖο συγ­κρο­τεῖ­ται εὐ­χα­ρι­στι­ακά μέ τήν ἔμ­πρα­κτη πί­στη «εἰς μίαν, ἁγίαν, κα­θο­λι­κήν καί ἀπο­στο­λι­κήν» κοινότητα».

Σχετικά με την Ευαγγελική περικοπή της ημέρας ο Μακαριώτατος Προκαθήμενος της Εκκλησίας της Ελλάδος υπενθύμισε ότι κατά το διάλογο με τη Σαμαρείτιδα ο Χριστός της αποκάλυψε «την πηγή της ζωής», αὐτή τήν ἴδια ζω­τι­κή πνοή πού ἔθρε­ψε ἱστο­ρι­κῶς τήν Ἑλ­λα­δι­κή καί τή Ρω­σι­κή Ἐκ­κλη­σία. Οἱ σε­πτές εἰ­κό­νες τῶν ἁγί­ων μορ­φῶν πού μᾶς πε­ρι­σκέ­πουν σέ αὐ­τόν τόν ἱερό ναό τοῦ Ἁγί­ου Με­γα­λο­μάρ­τυ­ρος Παν­τε­λε­ή­μο­νος τοῦ Ἰα­μα­τι­κοῦ ἀπο­τε­λοῦν ἀψευ­δεῖς μάρ­τυ­ρες τῆς ἀνάγ­κης νά ἐμ­βα­θύ­νου­με καί νά προ­α­γά­γου­με τήν πνευ­μα­τι­κή μας κοι­νω­νία καί τίς κοι­νές δρά­σεις, «πί­στει καί λόγῳ καί γνώ­σει καί πάσῃ σπου­δῇ καί τῇ ἐξ ὑμῶν ἐν ἡμῖν ἀγά­πῃ» (Β΄ Κορ. η΄ 7), πρός ὄφε­λος ὅλων τῶν ἀδελ­φῶν μας.

Περαίνων ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος είπε: «Εὔ­χο­μαι ὁλό­ψυ­χα, αὐτή ἡ πηγή τῆς ζωῆς, ἡ κοι­νή ἐλ­πί­δα καί πί­στη μας πρός τόν Ἰη­σοῦ Χρι­στό, νά ἐν­δυ­να­μώ­νει τούς πι­στούς λα­ούς μας σέ μία ἐπο­χή συ­νε­χῶς με­τα­βαλ­λό­με­νη, σέ μία ἐπο­χή πού ζητᾶ πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀπό ποτέ τήν κοι­νή μαρ­τυ­ρία τῆς χρι­στι­α­νι­κῆς ἀγά­πης, τῆς ἀδι­ά­κρι­της ἀγά­πης, τῆς ἀνι­δι­ο­τε­λοῦς προσφορᾶς καί τῆς ἐν Χρι­στῷ ἑνό­τη­τος».

Σε ανάμνηση της συλλειτουργίας ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος προσέφερε στον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο εικόνα του Χριστού και πέριξ αυτού Έλληνες και Ρώσοι Άγιοι.

Εν συνεχείᾳ αντιφώνησε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος:

«Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμε, Σεβασμιώτατοι και Θεοφιλέστατοι Άγιοι Αρχιερείς, αξιότιμοι εκπρόσωποι της Ελληνικής Πολιτείας, αγαπητοί εν Κυρίῳ πατέρες και αδελφοί,

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ,

             Δι΄αυτού του αναστάσιμου παιάνος επιμαρτυρούμε και αύθις τη νίκη του Χριστού επί του Άδη και του θανάτου. Αυτή η νίκη αποτελεί αποκορύφωμα του κατά την τριετή κοινωνική αποστολή επιτελεσθέντος υπό του Κυρίου ημῶν Ιησού Χριστού εμπεριστατωμένου έργου. Αφού προανήγγειλε το νέο και τέλειο νόμο της αγάπης και θεμελίωσε την Αγία Εκκλησία επί της πέτρας της αποστολικής πίστεως, ο Κύριος εξακολουθεί να την κυβερνά και προνοεί. Ο Ίδιος διά του ζωντανού ύδατος της χάριτος καθαρίζει τη ζωή μας και διά του Τιμίου Αυτού Σώματος και Αίματος μας ενδυναμώνει φυσικά και πνευματικά. Ο Ίδιος χειραγωγεί τον νέο και περιούσιο λαό Αυτού μέσω της ιστορίας, έναν λαό, ο οποίος δεν γνωρίζει διακρίσεις δι΄εθνικούς, κοινωνικού, φυλετικούς ή άλλους τινάς λόγους, ώστε: Οὐκ ἔνι ᾿Ιουδαῖος οὐδὲ ῞Ελλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ· πάντες γὰρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ (Γαλ. 3. 28).

Η ευαγγελική διήγηση του εκ του κατά Ιωάννου Αγίου Ευαγγελίου, όπου παρατίθεται διάλογος του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα πλησίον του Φρέατος του Ιακώβ (Ιω. 4. 4-42), την οποία ακούσαμε, αντικατοπτρίζει κάλλιστα ολόκληρη αυτή τη Θεία οικονομία. Αυτή η διδακτική ιστορία την οποία μας μετέφερε ο Άγιος Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος, εμπεριέχει το παν: οι ηθικές αρχές της ζωής, η υπέρβαση των εθνικών διακρίσεων και η υπεροχή του πνευματικού έναντι του υλικού.

Σήμερα που έχουν μεσολαβήσει σχεδόν δυο χιλιετίες από το ως άνω γεγονός, συνήλθαμε επί το αυτό εν ονόματι Κυρίου προκειμένου να τελέσουμε από κοινού τη Θεία Ευχαριστία, να πλησθώμεν τῆς ἀτελευτήτου ζωῆς του Χριστοῦ, να ἀπολαύσωμεν τῆς ἀκενώτου Αυτοῦ τρυφῆς, (Ευχή επί τῃ καταλύσει των Τιμίων Δώρων κατά τη Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου), ώστε να ενωθούμε εν τῃ φιλαδέλφῳ ομονοίᾳ και τῃ του Αγίου Πνεύματος κοινωνίᾳ ο ένας μετά του άλλου και διατρανώσουμε την εν Χριστῳ ενότητά μας.

Είναι κοινή η μαρτυρία μας ότι δεν πιστεύουμε εις μάτην. Δεν ανήλθε εις μάτην ο Σωτήρας μας επί Σταυρού, ούτε εις μάτην κατήλθε στο βυθό του Άδη. Δεν προσέφεραν εις μάτην τις ζωές τους υπέρ Χριστού οι άγιοι μάρτυρες και νεομάρτυρες. Λέγουμε ότι όπως και παλαιότερα δι΄εμάς τους χριστιανούς δεν έπαυσαν να ισχύουν στη ζωή μας οι αρχές της ελεημοσύνης και της ηθικής καθαρότητας, ότι δεν υπάρχουν στη ζωή μας ούτε κινούμεθα από τα ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την εν πίστει ενότητά μας, ότι το ουσιαστικό στη λατρεία μας του Θεού δεν είναι η τυπική εφαρμογή των εθίμων και τελετών, αλλά να μείνει άσβεστο εις το διηνεκές το πνεύμα μας, και ότι το πνευματικό και όχι το υλικό θέτουμε, όπως και παλαιότερα, εις κεφαλήν γωνίας.

Σήμερα λαοί πολλών χωρών με μακραίωνη ιστορία του χριστιανισμού αντιμετωπίζουν μια πολύ σοβαρή πολιτιστική πρόκληση: να ζουν με το Θεό ή χωρίς Αυτόν, να δεχθούν ως κανόνα  την άρση παντός ηθικού περιορισμού ή να έχουν ως γνώμονα την ανατεθείσα υπό Αυτού σε μας ευθύνη του λόγου και των πράξεων, των ψηφιζομένων νόμων και γενικώς της κατευθύνσεως της ζωής.  Υπό αυτές τις περιστάσεις ιδιαίτερος αναδεικνύεται ο ρόλος της Εκκλησίας, η οποία σε κάθε τόπο της παρουσίας της, είτε στην Ελλάδα, είτε στην Ρωσία, είτε στην Ουκρανία, είτε στη Λευκορωσία, είτε στη Μολδαβία ή σε υπόλοιπες χώρες, δεν παύει να υπενθυμίζει εκείνη την υψηλή κλήση, την οποία κληρονομήσαμε από του Χριστού, να είμεθα δηλονότι, το άλας του σύμπαντος κόσμου, να είμεθα φώς όλης της οικουμένης, να είμεθα ζύμη ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Σε αυτό το μεγαλοπρεπή Ιερό Ναό εστώτες, αφιερωμένο στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Παντελεήμονα, όνομα το οποίο μιλάει μόνο του, είναι κατάλληλη πλέον στιγμή όπως αναφερθούμε στο κοινωνικό έργο της Εκκλησίας της Ελλάδος, που βλέποντας τι σύμφορα έπληξε τους ανθρώπους, άπλωσε την χείρα ελέους και βοηθείας. Ως εκπρόσωποι της Ρωσικής Εκκλησίας επιμαρτυρούμε ότι πόνεσε η καρδιά μας στο άκουσμα της συμφοράς του ομοδόξου Ελληνικού λαού. Και παρόλο που οι πιστοί της Εκκλησία μας στην πλειοψηφία τους δεν έχουν οικονομική ευχέρεια, ωστόσο προσέφεραν τον όβολό τους προκειμένου να στηρίξουν τα έργα ελεημοσύνης της αδελφής Εκκλησίας της Ελλάδος.

Μακαριώτατε, ευρισκόμενος κατ΄αυτάς στις φιλόξενες αυλές της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος, από κέντρου καρδίας ευχαριστώ διά την αγάπη και τη φιλαδελφία διά των οποίων μας περιεβάλατε. Χαίρομαι διά την ομοψυχία μας. Παρά τις διαφορές γλώσσης, εθίμων και ακόμα τινές τελετουργικές λεπτομέρειες, έχουμε ένα πάρα πολύ μεγαλύτερο και σημαντικότερο ενοποιητικό στοιχείο και αυτό είναι της αγάπης μας προς τον Θεό, της εν πίστει ζωής μας, της κοινής προοπτικής της αιωνιότητος, η οποία μας ενδυναμώνει στον πνευματικό μας αγώνα και κατευθύνει το έργο μας.

Το έλεος και η ευλογία του Θεού είησαν μετά του ευλαβούς γένους των Ελλήνων και πάντων των ομοδόξων αδελφών. Αμήν».

Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας επέδωσε στον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο εικόνα της Παναγίας του Καζάν, επισημαίνοντας ότι η Ρωσική Εκκλησία εορτάζει φέτος το ιδιαίτερο ιστορικό γεγονός της 400^ης επετείου από της παύσεως της Ταραχώδους Εποχής.

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος αναφέρθηκε σύντομα στο ιστορικό της Ταραχώδους Εποχής των αρχών του 17 αιώνα, η οποία αποτελεί μια από τις πλέον μαύρες σελίδες της ιστορίας του Ρωσικού λαού. Ο κ. Κύριλλος τόνισε ότι καθ΄οδόν προς τη Μόσχα για να την απελευθερώσει από τους Πολωνούς κατακτητές ο Ρωσικός λαϊκός στρατός είχε μαζί της την εκόνα της Παναγίας του Καζάν, η οποία ανευρέθηκε προ ολίγων ετών στην ομώνυμη πόλη. «Είναι εθνική εορτή στη Ρωσία η 4 Νοεμβρίου, η «Ημέρα της λαϊκής ενότητας». Την ίδια ημέρα εορτάζουμε τη μνήμη της εικόνας της Παναγίας του Καζάν, η οποία καθιερώθηκε ως σύμβολο της απελευθερώσεως της Ρωσίας, ως σύμβολο διαφυλάξεως της Ορθοδόξου πίστεως, του πνεύματος του γένους μας και της ταυτότητάς μας, σύμβολο της πραγματική ανεξαρτησίας».

Τέλος στο Ιερό του Ναού Αγίου Παντελεήμονος ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος μίλησε με τον πρωτοπρεσβύτερο Ιωάννη Διώτη, Διευθυντή του Κέντρου Πατερικών Εκδόσεων. Ο πατήρ Ιωάννης ευχαρίστησε τον κ. Κύριλλο για το παράσημο Αγίου Μακαρίου Μόσχας Γ΄ Τάξεως, το οποίο του απονεμήθη παλαιότερα εις ένδειξη τιμής και σεβασμού προς το επιτελούμενο έργο για την επανέκδοση της Ελληνικής Πατρολογίας Migne σε 168 τόμους.