Αρχική σελίδα Комиссия по делам старообрядных приходов и по взаимодей…
Речь митр. Илариона (Алфеева) при посещении Патриаршего…

Речь митр. Илариона (Алфеева) при посещении Патриаршего центра древнерусской богослужебной традиции 9 апреля 2010 года

Прежде всего я хотел бы передать всем вам благословение и приветствие от Святейшего Патриарха Московского и всея Руси Кирилла. Святейший Патриарх с большой теплотой и вниманием относится к этому храму и к развитию здесь Патриаршего центра, задачей которого является освоение старообрядного литургического наследия и привлечение к Церкви тех людей, которые желают молиться по старым обрядам.

Старообрядческий  раскол, которому уже более 300 лет, является трагедией Русской Церкви. Произошел  он вследствие ошибок как тех людей, которые в свое время инициировали проведение недостаточно продуманной книжной справы, так и тех, кто воспринял эту справу в качестве нарушения церковного Предания. Мы сейчас должны задумываться не столько о том, кто был прав и кто был виноват во всей этой трагической истории, сколько о том, как исцелить те раны, которые были нанесены в течение более трех веков существования в нашей Церкви раскола. А раскол – это всегда рана на теле Церкви, и до тех пор, пока он не уврачеван, эта рана остается незаживающей и кровоточащей.

Предпринимались неоднократно попытки исцелить раскол. Одной из таких попыток было создание единоверческих приходов. Были предприняты  шаги навстречу нашим братьям  и сестрам старообрядцам – отменены клятвы на старые обряды. Это произошло уже в ХХ веке при Святейшем Патриархе Пимене и по инициативе приснопамятного митрополита Никодима. И сегодня верующие Русской Православной Церкви имеют возможность молиться как по новым обрядам, так и по старым русским обрядам. Создание и поддержка таких церковных учреждений, как Патриарший центр древнерусской богослужебной традиции, является важной задачей нашей Церкви.

Старый  обряд в определенном смысле является эталоном для церковной жизни, для литургического творчества. Когда мы участвуем в богослужении, совершаемом по старому обряду, мы не только узнаем, как молились наши предки, но мы еще и узнаем нечто важное о том, как нужно молиться и что такое церковное литургическое творчество в рамках церковных канонов.

Сегодня в абсолютном большинстве наших храмов исполняются музыкальные произведения, написанные преимущественно не по церковным канонам, а по светским музыкальным законам светскими композиторами, которые перенесли в нашу церковную музыку чуждый ей западный светский дух, которые создавали хоровые концерты по образцу инструментальных концертов и писали церковные музыкальные произведения по образцу оперных арий. Конечно, в XIX веке и в начале XX века произошла некая адаптация этой чуждой нам западной музыки к русскому литургическому творчеству, были гармонизованы древние напевы, и нынешнее наше церковное пение уже нельзя называть в полном смысле слова западным. Но нельзя его назвать и традиционно русским, потому что все-таки русские напевы были положены на западную гармоническую основу. И в таком именно виде они существуют в наших храмах, где богослужение совершается по новому обряду.

То  же самое можно сказать и об иконописи. Сегодня в наших храмах наряду с иконами, написанными по древним канонам и древним  традициям, существует и светская по стилю живопись. И мы знаем, что в XVIII веке и в XIX веке так называемый академический стиль был господствующим в нашей церковной живописи. Во многих храмах сегодня вместо традиционных икон мы видим изображения Спасителя и святых, написанные по западным образцам, в светском и страстном духе, далекие от традиционных канонических образцов. А иной раз видим изображения, которые являются неканоничными и недопустимыми с точки зрения православной традиции.

Много можно заниматься самокритикой, но полезней всего обращаться к нашим  духовным истокам, обращаться к той традиции, которая сохраняется в нашей Церкви и которая также сохраняется у старообрядцев. И в этой традиции черпать знания о том, каким должно быть каноническое церковное искусство, каким быть должен церковный обряд. Сегодня мы имеем такую возможность. Мы имеем возможность здесь, в этом храме слышать знаменное пение, видеть иконы, написанные по традиционным древнерусским образцам и участвовать в богослужении, в котором сохраняются многие особенности древнерусской церковной службы. Это важное и большое дело, направленное на сближение с нашими братьями и сестрами, находящимися до сих пор в отделенном состоянии от Святой Церкви.

Мы  никого не должны осуждать, но мы и никого не должны пытаться насильственно к себе привлечь. Однако если есть возможность совершать богослужение по старому обряду, то это важно и нужно, это своевременно, более того – это современно, потому что старый обряд не устаревает. Это показывает тот интерес к старому обряду и к каноническому церковному искусству, который не умирает в нашем обществе. Не случайно так много сегодня хоров, которые исполняют песнопения знаменного распева. Не случайно господствующим стилем в нашей иконописи сегодня является все-таки именно древнерусский, а не академический стиль. Старый обряд продолжает оставаться значимым свидетельством о традиционных корнях церковного искусства и нашего богослужения.

Я всех вас сердечно поздравляю с праздником Святой Пасхи, всем вам желаю, чтобы радость Пасхальных дней сохранялась в ваших душах и ваших сердцах. Пусть Господь хранит вас на многая лета, а Пресвятая Богородица покрывает вас от всякого зла честным своим омофором.


Μοιραστεiτε:
Πραγματοποιήθηκε προσκύνημα αντιπροσωπείας μοναχών της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας στην Αίγυπτο

18.11.2024

Αντιπροσωπεία μοναζόντων του Πατριαρχείου Μόσχας συναντήθηκε με τον Προκαθήμνο της Κοπτικής Εκκλησίας

15.11.2024

Ολοκληρώθηκε η επίσκεψη του προέδρου του ΤΕΕΣ στην Ινδία

03.11.2024

Αντιπροσωπεία της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας συναντήθηκε με τον Πατριάρχη Αιθιοπίας

30.09.2024

Εκπρόσωποι των θεολογικών σχολών της Κοπτικής Εκκλησίας επισκέφθηκαν τη Ρωσία

24.09.2024

Αντιπροσωπεία μοναχών από τη Ρωσία μετέβη στα χριστιανικά ιερά σεβάσματα της Μέσης Αιγύπτου και της ερήμου της Ερυθράς Θάλασσας

08.06.2024

Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Μόσχας συναντήθηκε με τον Πατριάρχη των Κοπτών

31.05.2024

Άρχισε το προσκύνημα αντιπροσωπείας μοναζόντων του Πατριαρχείου Μόσχας στα χριστιανικά ιερά σεβάσματα της Αιγύπτου

30.05.2024

Χριστιανοί ηγέτες της Ιερουσαλήμ απηύθυναν έκκληση για άμεση και βιώσιμη κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας

31.03.2024

Δημοσιεύθηκε το έγγραφο «Περί της ορθοδόξου στάσεως έναντι της καινοφανούς πρακτικής ευλογίας των “ζευγαριών σε αδιευθέτητη κατάσταση και των ομοφυλοφιλικών ζευγαριών” στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία»

25.03.2024

Περί της ορθοδόξου προσεγγίσεως της καινοφανούς πρακτικής ευλογίας των «ζευγαριών σε αδιευθέτητη κατάσταση και των ομοφυλοφιλικών ζευγαριών» στη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία

25.03.2024

Ο μητροπολίτης Βουδαπέστης και Ουγγαρίας Ιλαρίωνας: Tο Βατικανό ενέδωσε στους φιλελεύθερους στο ζήτημα των ομοφυλόφιλων ζευγαριών

29.02.2024

Ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος πραγματοποίησε συνομιλίες με τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας Μαλανκάρ

27.02.2024

Πραγματοποιήθηκε συνάντηση του προέδρου του ΤΕΕΣ με εκπροσώπους της Εκκλησίας της Ινδίας, οι οποίοι είναι αρμόδιοι για τις σχέσεις με τη Ρωσική Εκκλησία

25.02.2024

Ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος συναντήθηκε με τον νεοεκλεγέντα Προκαθήμενο της Καθολικής Εκκλησίας του Μαλαμπάρ

24.02.2024

Πραγματοποιήθηκε συνάντηση του προέδρου του ΤΕΕΣ με τον Πρόεδρο της Σερβίας Α. Βούτσιτς

19.11.2024

O μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος επισκέφθηκε την Ιερά Μητρόπολη Μπάνια Λούκα

19.11.2024

Πραγματοποιήθηκαν στο Βελιγράδι πανηγυρικές εκδηλώσεις εξ αφορμής της εκατονταετηρίδος από θεμελιώσεως του ιερού ναού της Αγίας Τριάδος, Μετοχίου της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας

18.11.2024

Ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Αντώνιος συναντήθηκε με τον Αγιώτατο Πατριάρχη Σερβίας Πορφύριο

17.11.2024

Ο επικεφαλής της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στην Ιερουσαλήμ συμμετείχε στην πατριαρχική Θεία Λειτουργία στη Λύδδα

16.11.2024

O πρόεδρος του ΤΕΕΣ συναντήθηκε με τον Προκαθήμενο της Ορθοδόξου Εκκλησίας Ιεροσολύμων

14.11.2024

Ιεράρχης της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων προέστη της πανηγύρεως του Μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στην Γιάφα

08.11.2024

Κληρικοί της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στην Ιερουσαλήμ συμμετείχαν στις πανηγυρικές εκδηλώσεις του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων

06.11.2024

Συναντήθηκαν ο επικεφαλής της Αρχιεπισκοπής ΗΠΑ της Εκκλησίας της Αντιοχείας και ο ποιμενάρχης των πατριαρχικών ενοριών του Πατριαρχείου Μόσχας σε ΗΠΑ και Καναδά

06.11.2024

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Σερβίας Α. Βούλιν

04.11.2024

Ιεράρχης της Σερβικής Εκκλησίας εξέφρασε αδελφική υποστήριξη προς τον μητροπολίτη Τσερκάσι και Κάνεφ Θεοδόσιο για την επιδρομική αρπαγή του ιερού καθεδρικού ναού στην πόλη Τσερκάσι

25.10.2024

Ο αρχιεπίσκοπος Σεβαστείας Θεοδόσιος χαρακτήρισε βάρβαρες ενέργειες την κατάληψη καθεδρικού ναού και τον ξυλοδαρμό επισκόπου στην πόλη Τσερκάσι

23.10.2024

Υπεγράφη σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ της Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας και της Ιερατικής Σχολής Αγίου Σάββα Σερβίας στο Σικάγο

01.10.2024

Ο Πατριάρχης Σερβίας Πορφύριος παρέστη στο Βελιγράδι στη πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ για τις διώξεις κατά της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας

20.09.2024

Πραγματοποιήθηκε συνάντηση του μητροπολίτη Αγίας Πετρουπόλεως και Λάντογκα Βαρσανουφίου με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο Γ΄

17.09.2024

Πραγματοποιήθηκε συνάντηση του προέδρου του ΤΕΕΣ με τον Πρόεδρο της Σερβίας Α. Βούτσιτς

19.11.2024

Μια ορθόδοξη ιερά μονή θα εγκατασταθεί στο κάστρο Ζάιφριντσμπεργκ στη Βαυαρία

13.11.2024

Συπληρώθηκε εξαετία από την ανανέωση των τακτικών ιερών ακολουθιών στο ιστορικό παρεκκλήσι του Γενικού Προξενείου της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Κωνσταντινούπολη

11.11.2024

Ιεράρχης της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων προέστη της πανηγύρεως του Μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στην Γιάφα

08.11.2024

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Σερβίας Α. Βούλιν

04.11.2024

Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ συμμετείχε στην ολομέλεια του Η΄ Παγκοσμίου Συνεδρίου των κατοικούντων στο εξωτερικό Ρώσων συμπατριωτών

30.10.2024

Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ προέστη των εορτασμών για τα 15 έτη από τα εγκαίνια του ιερού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου παρά την πρεσβεία της Ρωσίας στο Πεκίνο

19.10.2024

Ο επικεφαλής της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής μετέβη στον Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλο Γ΄

12.08.2024

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος συναντήθηκε με τον πρέσβη της Ινδίας στη Ρωσία

30.07.2024

Ο μητροπολίτης Ζαράισκ Κωνσταντίνος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στη νήσο Μαυρίκιο

30.06.2024

Στο ελβετικό καντόνι Τιτσίνο τελέσθηκαν τα εγκαίνια του ιερού ναού της Αγίας Σκέπης της Παναγίας

10.06.2024

Ο πατριαρχικός έξαρχος Αφρικής προέστη των εορτασμών της 100ης επετείου από ιδρύσεως του ιερού ναού Αναστάσεως του Κυρίου στην Τυνησία

28.05.2024

Ο μητροπολίτης Ζαράισκ Κωνσταντίνος τέλεσε ιερές ακολουθίες στην πόλη Μπιζέρτα της Τυνησίας

27.05.2024

Ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ προέστη της πέμπτης επετείου από τα εγκαίνια του ιερού ναού των Αγίων Πάντων στο Στρασβούργο

26.05.2024

Ιεράρχης του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων προέστη της πανηγύρεως του Μετοχίου της Ρωσικής Εκκλησιαστικής Αποστολής στα Μάγδαλα

20.05.2024

Διαδραστική επικοινωνία

Τα πεδία που είναι μαρκαρισμένα με * είναι υποχρεωτικά

Στείλτε ένσταση
Рус Укр Eng Deu Ελλ Fra Ita Бълг ქარ Срп Rom عرب