Mητροπολίτης Ιλαρίωνας απάντησε στις ερωτήσεις της εφημερίδας «Kommersant»

Μιλώντας στον ανταποκριτή της εφημερίδας ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας αναφέρθηκε στο θέμα των διώξεων κατά των χριστιανών σε διάφορες περιοχές του κόσμου.

– Τελευταία οι εκπρόσωποι της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας προβαίνουν σε τακτικές δηλώσεις για εκδηλούμενα σημάδια της χριστιανοφοβίας στη Μέση Ανατολή. Πράγματι παρουσιάζει απειλή αυτό το πρόβλημα;

– Προ τριών εβδομάδων στην Ουγγαρία συμμετείχα στο Διεθνές Διαθρησκειακό Συνέδριο με θέμα «Διομολογιακός διάλογος Χριστιανών, Ιουδαίων και Μουσουλμάνων». Στη μνήμη μου έμεινε η ομιλία ενός γνωστού Ιταλού κοινωνιολόγου και θρησκειολόγου, εκπροσώπου του ΟΑΣΕ Massimo Introvigne. Ανακοίνωσε στατιστικά, τα οποία βασίζονται στην εξαντλητική έρευνα του προβλήματος: «Κάθε πεντάλεπτο στον κόσμο υπέρ της πίστεως πεθαίνει ένας χριστιανός». Στην ομιλία του επίσης ενημέρωσε ότι κάθε χρόνο 105 χιλιάδες χριστιανοί πεθαίνουν με βίαιο τρόπο κατά τη διάρκεια των διαθρησκειακών συγκρούσεων.

Τον Οκτώβριο 2010 η Επιτροπή Επισκοπικών Διασκέψεν της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «τουλάχιστον 75% όλων των διώξεων στον κόσμο  για θρησκευτικούς λόγους αναλογούν στις διώξεις κατά των χριστιανών». Σύμφωνα με τα δεδομένα των εμπειρογνωμόνων κάθε χρόνο 170 χιλιάδες χριστιανοί υποφέρουν εξαιτίας της πίστεώς τους.

Επιπλέον, στις αρχές του τρέχοντος έτους ανκοινώθηκαν στατιστικά του Διεθνούς Φιλανθρωπικού Οργανισμού Προστασίας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων  Open Doors, ο οποίος από το 1978 ασχολείται με την παρακολούθηση της καταστάσεως των χριστιανών ανά τον κόσμο. Σύμφωνα με τα δεδομένα του οργανισμού, σε διάφορες χώρες του κόσμου υποβάλλονται σήμερα σε διώξεις σχεδόν 100 εκατομμύρια χριστιανοί . Γίνεται όλο και  πιο ολοφάνερο το γεγονός ότι ακριβώς οι χριστιανοί  είναι εκείνη η θρησκευτική  κοινότητα του κόσμου,  που υποβάλλεται ιδιαίτερα συχνά στις διώξεις. Ορισμένοι ακόμα συγκρίνουν τη σημερινή κατάσταση που διαμορφώθηκε με τις διώξεις κατά των χριστιανών στους τρεις πρώτους αιώνες.

– Διατί οι χριστιανοί είναι ευάλωτοι στις διώξεις και ποια μπορούν να είναι τα αποτελέσματα;

– Στις χώρες, όπου οι χριστιανοί αποτελούν μειοψηφία, λείπει το πραγματικά λειτουργικό σύστημα της προστασίας τους. Οι σημερινές εξελίξεις στην Αίγυπτο αποτελούν, δυστυχώς, ένα μόνο μέρος της ευρύτερης διαδικασίας, η οποία επηρεάζει τη ζωή των χριστιανών σε μια σειρά χώρες. Εάν οι αρχές των κρατών της Μέσης Ανατολής δε θα λάβουν ειδικά μέτρα προστασίας των χριστιανών,  θα συνεχίζεται η έξοδος αυτών από τις χώρες.

– Ποιες είναι άλλες χώρες, εκτός Αιγύπτου, όπου η κατάσταση των χριστιανών προκαλεί ανησυχία;

– Πληροφορίες για τις καταπιέσεις των χριστιανών έρχονται από το Σουδάν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν, μερικές χώρες της Νοτιανατολικής Ασίας. Ο περιβόητος νόμος «Περί βλασφημίας» που ισχύει στο Πακιστάν, δεν εφαρμόζεται μόνο για την προστασία των ιερών συμβόλων και ονομάτων του Ισλάμ, αλλά και για τις διώξεων κατά των χριστιανών. Πρέπει να υπενθυμίσω ότι μέχρι το 2003 στο Ιράκ ζούσαν περίπου 1,5 εκατομμύριο χριστιανοί, ενώ σήμερα δεν αριθμούν περισσότερο από το μισό. Και εκείνοι μάλιστα που έμειναν, καθημερινά φοβούνται για τη ζωή τους.

– Πως μπορούν να προστατευθούν οι διωκόμνοι χριστιανοί από τη χριστιανοφοβία;

– Οι εντεινόμενες διώξεις κατά των χριστιανών προκάλεσαν ήδη μια σειρά δηλώσεις από τους διεθνείς οργανισμούς. Στις 20 Ιανουαρίου το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε το ψήφισμα «Για τη κατάσταση των χριστιανών στα πλαίσια της θρησκευτικής ελευθερίας». Ένα ανάλογο ψήφισμα ενεκρίθη από την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Όμως πρέπει να ενεργούμε συγκεκριμένα και δραστήρια. Πρέπει άνευ αναβολής να οργανοθεί το σύστημα προστασίας των χριστιανών από τις διώξεις. Κυρίως πρέπει να δημιουργηθούν ενημερωτικές δομές, οι οποίες θα αναλάβουν την παρακολούθηση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν εξαιτίας του θρησκευτικού μίσους. Κάθε περίπτωση βίας και διώξεως κατά των χριστιανών πρέπει να γίνει αντικείμενο δικαστικής έρευνας  τόσο από τα εθνικά, όσο και από τα διεθνή δικαστικά όργανα.

Εξαιρετικά σημαντική σήμερα είναι η αλληλεγγύη, διότι ο εξτρεμισμός και ο ριζοσπαστισμός αποτελούν απειλή για όλες τις παραδοσιακές θρησκείες, οι οποίες αποβλέπουν στην ειρηνική συνύπαρξη των ανθρώπων. Επίσης σημαντικό είναι να μην αποσιωπάται το φαινόμενο των διώξεων κατά των χριστιανών αλλά να συζητιέται έντονα, και οι εκπρόσωποι των παραδοσιακών θρησκειών να καταβάλλουν κοινές προσπάθειες για να βελτιώσουν την κατάσταση των χριστιανών στον κόσμο. Οι Διεθνείς και Κυβερνητικοί Οργανισμοί πρέπει να εμπλακούν στο έργο.

Φρονώ ότι ο μηχανισμός προστασίας των χριστιανών μπορεί να έχει ως εξής: η οικονομική και άλλου είδους βοήθεια με ανταλλαγή την εγγύηση των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων. Εάν θα ακολουθηθεί σαφώς αυτή η γραμμή, τότε θα μπορέσουμε ίσως να βελτιώσουμε την κατάσταση, τερματίζοντας εκείνο το κύμα διώξεων κατά των χριστιανών, που κατέκλυσε σήμερα διάφορες χώρες.