Την εορτή της Συνάξεως πάντων των εν Μόσχα διαλαμψάντων Αγίων ο Πατριάρχης Κύριλλος τέλεσε τη Θεία Λειτουργία και προέστη της λιτανείας

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος στις 7 Σεπτεμβρίου 2025, την 13^η Κυριακή μετά την Πεντηκοστή και εορτή της Συνάξεως πάντων των εν Μόσχα διαλαμψάντων Αγίων, τέλεσε τη Θεία Λειτουργία στον ιερό καθεδρικό ναό του Σωτήρος Χριστού στη Μόσχα.

Ετησίως εορτάζεται η Σύναξις των Αγίων της Μόσχας την Κυριακή προ της 26^ης Αυγούστου με απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας από το 1997. Επίσης, στις 13 Ιουλίου 2015 η Ιερά Σύνοδος καθιέρωσε την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου (δηλαδή, την α΄ Κυριακή μετά τις 18 Αυγούστου με το παλαιό) ως ημέρα της ετήσιας ιδιαίτερης δεήσεως υπέρ του δημιουργήματος του Θεού.

Προ της ενάρξεως της Θείας Μυσταγωγίας ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ασπάσθηκε τα τίμια λείψανα του Αγίου Φιλαρέτου μητροπολίτη Μόσχας και στη συνέχεια προεξήρχε της Θείας Συνάξεως πλαισιούμενος από ιεράρχες και κληρικούς της Ρωσικής Εκκλησίας.

Παρακολούθησαν τη Θεία Λειτουργία πολιτικοί και πολιτειακοί άρχοντες, καθηγούμενες και μονάζουσες ιερών μονών της Μόσχας, πλήθος πιστών.  

Μετά τη Θεία Κοινωνία ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος κήρυξε το θείο λόγο στο εκκλησίασμα, που ως θέμα είχε την έναρξη της παμμοσχοβίτικης λιτανευτικής πομπής.

Μετά το πέρας της Θείας Συνάξεως εψάλη το απολυτίκιο, το κοντάκιο και το μεγαλυνάριο της εορτής της Συνάξεως πάντων των εν Μόσχα διαλαμψάντων Αγίων.

Ο Αγιώτατος Πατριάρχης ετέθη επικεφαλής της λιτανευτικής πομπής, η οποία ακολούθησε την ιστορική διαδρομή από τον ιερό καθεδρικό ναό του Σωτήρος Χριστού Μόσχας μέχρι την ιερά μονή των Νεαρών Παρθένων (Νοβοντέβιτσι). Συμμετείχαν αρχιερείς, κληρικοί, μονάζοντες, μέλη κοινωνικών οργανώσεων και δεκάδες χιλιάδες πιστοί.

Αμά τη αφίξει της λιτανευτικής πομπής στην ιερά μονή Νοβοντέβιτσι ολοκληρώθηκε η δοξολογία προς τιμήν πάντων των εν Μόσχα διαλαμψάντων Αγίων.

Στη συνέχεια ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος προσφώνησε τους παριστάμενους:

«Σας συγχαίρω, αγαπητοί μου, από καρδίας για την εκπληκτική εορτή της Μόσχας και όλης της Γης των Ρως! Με τις πρεσβείες του Αγίου Τύχωνα και πολλών ασκητών της γης μας, οι οποίοι υπέφεραν ιδιαιτέρως τον 20^ό αι., ας ενισχυθεί η ορθόδοξη πίστη στον λαό μας.

Χαίρομαι βλέποντας σήμερα πλήθος κόσμου, ένα μεγάλο αριθμό νέων, εκπροσώπων των ορθοδόξων κοινωνικών οργανώσεων. Πάντα ταύτα αποδεικνύουν ότι έχουμε ήδη διανύσει μεγάλη οδό αναγέννησης και ανακαίνισης της εκκλησιαστικής ζωής.

Ο Θεός να μας δώσει κατά τον ίδιο τρόπο με ταπείνωση, προσβλέποντας στο θέλημα του Θεού, με τις πρεσβείες των εν τη γη της Ρωσίας διαλαμψάντων Αγίων να συνεχίσουμε έτι περαιτέρω την οδό της σωτηρίας προς όφελος του εαυτού μας, διότι η σωτηρία είναι το μεγαλύτερο αγαθό, και επ’ ωφελεία της Εκκλησίας και της Πατρίδας μας. Χρόνια πολλά για την εορτή!»

***

Η παμμοσχοβίτικη λιτανευτική πομπή στην ιερά μονή Νοβοντέβιτσι είναι από τις παλαιότερες και σημαντικότερες στην ιστορία της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η ιστορία της λιτανευτικής πομπής από το Κρεμλίνο στην ιερά μονή Νοβοντέβιτσι σχετίζεται με τη μετακομιδή της αγίας εικόνας της Παναγίας Οδηγήτριας «Σμολένσκαγια».

Η παλαιά εικόνα μετακομίσθηκε στα τέλη του 14 αι. στον καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού στο Κρεμλίνο της Μόσχας, από όπου αργότερα κατόπιν αιτήματος των εκεί κατοίκων επανήλθε στο Σμολένσκ. Στο ιερό καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο παρέμεινε μόνον το ακριβές αντίγραφο της εικόνας.

Στις 13/26 Μαΐου 1524 ο Μέγας Δούκας Βασίλειος Γ΄, για να τιμήσει την ανάκτηση του Σμολένσκ, ίδρυσε την ιερά μονή Νοβοντέβιτσι στο σημείο του αποχαιρετισμού της θαυματουργού εικόνας στην όχθη του ποταμού Μόσχοβα.

Στις 28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1525 με διάταγμά του η εικόνα μεταφέρθηκε πανηγυρικά από τον ιερό καθεδρικό ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Κρεμλίνου, διά επίσημης λιτανευτικής πομπής με επικεφαλής τον ίδιο τον τσάρο Βασίλειο Γ΄ και τον μητροπολίτη Μόσχας Δανιήλ, στην ιερά μονή Νοβοντέβιτσι. Έκτοτε καθιερώθηκε η ετήσια λιτανευτική πομπή στην ίδια διαδρομή.

Το 1612 η μονή λεηλατήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου όταν τα ρωσικά στρατεύματα πολιόρκησαν εκεί τους τελευταίους Πολωνούς κατακτητές. Οι τσάροι Μιχαήλ του Θεοδώρου και Αλέξιος του Μιχαήλ έρχονταν εδώ επανειλημμένως από το Κρεμλίνο, και επειδή η μονή ευρισκόταν έξω από τα τείχη, εγκαθίσταντο δίπλα στα τείχη του σκηνές για διανυκτέρευση, στη συνέχεια παρακολουθούσαν την πρωϊνή ακολουθία και κερνούσαν τους προσκυνητές.

Η παράδοση της λιτανευτικής πομπής της 28^ης Ιουλίου/10^ης Αυγούστου δεν διακόπηκε επί σχεδόν τέσσερις αιώνες. Μέχρι την εποχή του Μεγάλου Πέτρου της λιτανευτικής πομπής προεξήρχαν οι Ρώσοι τσάροι και Πατριάρχες και αργότερα, μέχρι το 1917, οι μητροπολίτες Μόσχας.