Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα διαπίστωσε τη συνεχιζόμενη πίεση της ουκρανικής κυβέρνησης στην Εκκλησία

Αυτό αναφέρεται στην εισήγηση της Διεύθυνσης του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΔΥΑΑΔ) σχετικά με την κατάσταση στην Ουκρανία την περίοδο από 1^ης Ιουνίου έως 31^ης Αυγούστου 2024. Στην ενότητα «Ελευθερία του θρησκεύεσθαι και των πεποιθήσεων» επισημαίνεται ότι την εξεταζόμενη περίοδο η ΔΥΑΑΔ εξακολούθησε να καταγράφει περιστατικά που επηρεάζουν τη δραστηριότητα της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Ειδικότερα, γίνεται μνεία του ότι στις 17 Ιουνίου 2024 το Περιφερειακό Διοικητικό Δικαστήριο Λβόφ άφησε σε ισχύ την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Ντρογκόμπιτς για την απαγόρευση της δράσης της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας «για λόγους εθνικής ασφαλείας». «Το δικαστήριο αποφάσισε ότι η τοπική θρησκευτική κοινότητα της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν απέδειξε την παραβίαση των δικαιωμάτων της, χωρίς ωστόσο να εξηγήσει επαρκώς πώς η απαγόρευση θεωρήθηκε απαραίτητη και δεόντως ανάλογη για την προστασία της εθνικής ασφαλείας ή τάξεως, όπως τούτο απαιτεί το άρθρο 18 της Διεθνούς Συμβάσεως Αστικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων», αναφέρεται στην εισήγηση.

Επιπλέον, η Διοίκηση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα γνωρίζει τουλάχιστον επτά παρόμοιες αποφάσεις από τον Φεβρουάριο του 2022. Πέντε εξ αυτών έχουν ήδη γίνει τελεσίδικες, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα πλέον να προσβληθούν.

Επίσης, αναφέρεται το περιστατικό με τον μητροπολίτη Τούλτσιν και Μπράτσλαφ Ιωνάθαν, έναντι του οποίου το εφετείο της Βίνιτσα στις 18 Ιουνίου άφησε σε ισχύ την καταδικαστική απόφαση πενταετούς φυλάκισης με κατάσχεση περιουσίας.

Όπως είχε νωρίτερα μεταδοθεί η καταδικαστική απόφαση εκδόθηκε από το ουκρανικό δικαστήριο έναντι του 75ετούς βαριά νοσούντος ιεράρχη, ο οποίος φημίζεται στον ορθόδοξο κόσμο ως συνθέτης εκκλησιαστικής μουσικής. Στις 19 Μαρτίου 2024 κατέστη γνωστό ότι ο μητροπολίτης Ιωνάθαν υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και χρειάστηκε θεραπεία. Στις 22 Ιουνίου με μεσολάβηση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου και κατόπιν διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο της ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου ο μητροπολίτης Τούλτσιν και Μπράτσλαφ Ιωνάθαν αποφυλακίσθηκε.

«Σε αυτό και σε ένα άλλο περιστατικό, που καταγράφηκε από τη ΔΥΑΑΔ, κληρικοί της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας ενημέρωσαν για την πίεση με σκοπό την αποδοχή της ενοχής και τη συγκατάθεση για ανταλλαγή με τη Ρωσική Ομοσπονδία», αναφέρεται στην εισήγηση.

Είναι ευρέως γνωστή και η δίωξη κατά του καθηγουμένου της επί των Αγίων Ορέων Λαύρας Κοιμήσεως της Θεοτόκου μητροπολίτη Αγίων Ορέων Αρσενίου, ο οποίος στις 24 Απριλίου τέθηκε υπό κράτηση από άνδρες της υπηρεσίας ασφαλείας και έκτοτε ευρίσκεται σε προφυλάκιση χωρίς δικαίωμα αποφυλάκισης με εγγύηση. Στις εκκλήσεις του στους Προκαθημένους των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών και ομάδα θρησκευτικών προσωπικοτήτων, καθώς και εκπροσώπων των διεθνών οργανώσεων, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος τόνισε: «Η πολυήμερη σύλληψη του μητροπολίτη Αρσενίου για τεχνητούς, επινοημένους λόγους αποτελεί ένα ακόμη σε ολόκληρη σειρά άλλων τιμωρητικών μέτρων, που στρέφονται κατά των δημοσίων ομιλητών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας και των ενημερωτικών της μέσων».

Στην έκθεση της ΔΥΑΑΔ επίσης αναφέρεται η υιοθέτηση στις 20 Αυγούστου 2024 από τη Βερχόβνα Ράντα (Βουλή) της Ουκρανίας του νόμου «Περί προστασίας του συνταγματικώς κατοχυρωθέντος καθεστώτος στον τομέα δράσεως των θρησκευτικών οργανώσεων». Όπως επεσήμανε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος, πραγματικός σκοπός αυτής της νομοθετικής πράξεως είναι η «νομοθετική απαγόρευση της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας».

«Αυτός ο νόμος προκαλεί ανησυχία σχετικά με την αντιστοιχία του προς τα διεθνή πρότυπα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, κατατάσσει την εθνική ασφάλεια στους λόγους για να περιορισθεί η ελευθερία του θρησκεύεσθαι ή των πεποιθήσεων και η ελευθερία των θρησκευτικών σωματείων. Εν τούτοις ούτε η Διεθνής Σύμβαση Αστικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων, αλλά ούτε η Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα συμπεριλαμβάνουν την «εθνική ασφάλεια» μεταξύ των αποδεκτών λόγων για ένα τέτοιο περιορισμό», ανέφεραν στη Διεύθυνση του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.