Απόφαση της Συνάξεως Επισκόπων (Λαύρα της Αγίας Τριάδος και του Αγίου Σεργίου, Σύναξη των Αγίων του Ράντονεζ, 19 Ιουλίου 2023)
Το κείμενο ενεκρίθη από τη Σύναξη Επισκόπων της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας στις 19 Ιουλίου 2023.
1. Οι αρχιερείς της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, συνελθόντες με επικεφαλής τον Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλο στην ιερά μονή του Οσίου Σεργίου του Ράντονεζ, αναπέμπουν ευχαριστίες στον εν τη Αγία Τριάδι δοξαζόμενο Θεό για την πανάγαθη Πρόνοιά Του για την Εκκλησία και τους ανθρώπους Του, που ενεργεί κατά τρόπο ορατό και στους σημερινούς χαλεπούς χρόνους, όταν οἱ τὸν πόλεμον βουλόμενοι παρετάξαντο ἐπὶ τὴν Ἁγίαν Γῆν τῶν Ρώς, ἐπιθυμοῦντες διελεῖν καὶ ἐξολοθρεῦσαι τὸν ἡνωμένον λαὸν αὐτῆς (από την προσευχή υπέρ της Αγίας Γης των Ρως).
2. Οι συμφορές, στις οποίες υπόκεινται οι λαοί μας, παρακινούν όλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας να εντείνουμε τις προσευχές μας προς τον Θεό, να ενδυναμώσουμε την πίστη μας σε Εκείνον, την αντοχή με την ελπίδα να έχουμε το έλεος και την προστασία Του, να αυξήσουμε την αγάπη προς Εκείνον και τους πλησίον.
3. Βαθιά λύπη μας προκαλούν οι ειδήσεις για τους νεκρούς και τραυματίες εξαιτίας της στρατιωτικής αντιπαραθέσεως, για όσους στερήθηκαν την οικία τους, τους πρόσφυγες. Ο Θεός να αναπαύσει τις ψυχές όλων, οι οποίοι σκοτώθηκαν κατά τον σημερινό πόλεμο. Ας χαρίσει Εκείνος στους τεθλιμμένους παρηγοριά, στους δυστυχισμένους ας στείλει κάθε καλό προς το όφελός τους από τους οικτιρμούς Αυτού. Με το έλεος του Θεού πολλοί άνθρωποι, κληρικοί και λαϊκοί, πολιτειακοί παράγοντες και απλοί εργάτες επέδειξαν στις σημερινές περιστάσεις την αυθεντική χριστιανική αγάπη, αφού ενώθηκαν για να παράσχουν την κατά δύναμη βοήθεια στους ενδεείς και ταλαιπωρημένους. Ο Θεός ας τους ανταποδώσει και σε αυτόν τον αιώνα και στον μέλλοντα.
4. Με ιδιαίτερα αισθήματα οι μετέχοντες της Συνάξεως των Επισκόπων αναπέμπουμε τις δεήσεις μας προς τον Θεό υπέρ των στρατηγών και στρατιωτών. Ο Θεός να τους φυλάξει από τα τραύματα, την αιχμαλωσία και τον θάνατο, να τους περιφρουρήσει από κάθε κακό, αμαρτία και αδικία. Ας αναπαύσει στις μονές Του τις ψυχές των στρατιωτών, οι οποίοι προσέφεραν τη ζωή τους υπέρ της πίστεως και Πατρίδας στο πεδίο της μάχης, υπέκυψαν στα τραύματα και βασανίσθηκαν μέχρι θανάτου στην πικρή αιχμαλωσία. Αιωνία τους η μνήμη!
5. Οι πολεμιστές, οι οποίοι συμμετέχουν στις εχθροπραξίες, χρειάζονται ιδιαίτερο ποιμαντικό ενδιαφέρον και φροντίδα. Οι κληρικοί, οι οποίοι αποστέλλονται για να υπηρετήσουν στη ζώνη των εχθροπραξιών, οφείλουν να εκπαιδευθούν επιμελώς, ενώ οι επαρχιούχοι επίσκοποι καλούνται να φροντίζουν ώστε οι κληρικοί αυτοί εκ των εγγάμων να διατηρήσουν τις αποδοχές τους στις ενορίες, στις οποίες είχαν διορισθεί.
Σημαντική είναι επίσης και η ποιμαντική συμμετοχή κληρικών στο έργο της αποκαταστάσεως των στρατιωτικών, οι οποίοι επανέρχονται από τον χώρο των εχθροπραξιών. Συμφώνως προς την μακραίωνη ποιμαντική πρακτική η μετάδοση των Αχράντων του Χριστού Μυστηρίων δύναται να περιορισθεί εξαιτίας της συμμετοχής στις εχθροπραξίες κατά το διάστημα ισχύος του επιτιμίου μόνον κατόπιν εξατομικευμένης αντιμετωπίσεως της καταστάσεως από τον ιερέα και σε ειδικές περιπτώσεις, λ.χ. όταν ο στρατιωτικός διέπραξε στρατιωτικά εγκλήματα, που οδήγησαν στην απώλεια ανθρώπων, είτε όταν τούτο δύναται να βοηθήσει στην επούλωση των πνευματικών τραυμάτων.
6. Σήμερα στην ουκρανική γη οι πολιτειακές Αρχές αναδείχθηκαν απευθείας κληρονόμοι των θεομάχων μπολσεβίκων και εξαπολύουν διώξεις κατά της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Πιστά τέκνα της Εκκλησίας εκδιώκονται από τους ναούς, ιεράρχες, κληρικοί και λαϊκοί υφίστανται άδικες συλλήψεις και άτιμες δίκες, ιερά κειμήλια βεβηλώνονται και λεηλατούνται. Ιδιαίτερη πικρία προκαλούν οι ειδήσεις ότι καταβάλλονται προσπάθειες εξαναγκασμού κληρικών και λαϊκών της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας να αρνηθούν τη Θεία δικαιοσύνη και να τους ωθήσουν στο σχίσμα. Οι μετέχοντες της Συνάξεως των Επισκόπων καλούν σε διάπυρη προσευχή υπέρ των ορθοδόξων αδελφών στην Ουκρανία και όσων, παρά τις απειλές, τις συκοφαντίες και τις διώξεις επιδιώκουν να διαφυλάξουν την εκκλησιαστική ενότητα, πολύ δε περισσότερο υπέρ εκείνων, οι οποίοι αγωνίζονται πράγματι ομολογιακά, με ανδρεία υψώνοντας τις φωνές τους προς υπεράσπιση αυτής της ενότητας. Πολλά τα έτη του μητροπολίτη Βίσγκοροντ και Τσερνόμπιλ Παύλου, ο οποίος τελεί αυτή τη στιγμή υπό φυλάκιση και όλων των ομολογητών ιεραρχών, οι οποίοι υφίστανται ποινικές διώξεις υπέρ της πίστεως και της Εκκλησίας!
7. Η Σύναξη των Επισκόπων με λύπη διαπιστώνει ότι ένα από τα εργαλεία των εχθρικών προς την Ορθοδοξία πολιτικών δυνάμεων, κατέστησαν οι ηγέτες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, τυφλωμένοι από τη δίψα ικανοποιήσεως ιδιωτικών τους συμφερόντων και φιλοδοξιών. Αφού εξέτασαν το πόρισμα, που παρουσιάσθηκε από τη Συνοδική Βιβλική Θεολογική Επιτροπή «Περί αλλοιώσεως της Ορθοδόξου περί Εκκλησίας διδασκαλίας στις ενέργειες της ιεραρχίας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και στις παρεμβάσεις των εκπροσώπων αυτού», τα μέλη της Συνάξεως Επισκόπων εκφράζουν συμφωνία με τα συμπεράσματα αυτού του εγγράφου και το παραπέμπουν προς έγκριση στην Ιερά Σύνοδο.
8. Επισημαίνοντας ότι στις σημερινές ανησυχητικές περιστάσεις οι άνθρωποι χρειάζονται ιδιαιτέρως την παρηγοριά και το αγαθό ενδιαφέρον των ποιμένων, η Σύναξη των Επισκόπων καλεί όλους τους ιεράρχες και πρεσβυτέρους της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας σε άοκνο ποιμαντικό έργο, σε προσεκτική στάση έναντι των ενοριών, σε πολλαπλασιασμό των προσπαθειών για τον διαφωτισμό του λαού και τα τέκνα της Εκκλησίας σε έμπρακτη συμμετοχή στη λατρευτική, κοινωνική και φιλανθρωπική ζωή των ενοριακών κοινοτήτων. Οι επαρχιούχοι αρχιερείς καλούνται να επιδείξουν ιδιαίτερη φροντίδα για τις ανάγκες του εμπιστευθέντος σε αυτούς κλήρο και των εργαζομένων στις ενορίες.
9. Η Σύναξη των Επισκόπων για άλλη μια φορά αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή στην ανάγκη επιμελούς καταρτίσεως των υποψηφίων κληρικών. Σύμφωνα με τον Άγιο Απόστολο χεῖρας ταχέως μηδενὶ ἐπιτίθει. (πρβλ. Α΄ Τιμ. 5.22), πρέπει να δοκιμάζουμε τους υποψήφιους κληρικούς, να τους καταρτίζουμε για το προκείμενο σε αυτούς στάδιο και με ιδιαίτερη προσοχή να παρακολουθούμε τα πρώτα βήματα των νεοχειροτονηθέντων. Με ευαρέσκεια επισημαίνοντας το συνεχιζόμενο στο επίπεδο όλης της Εκκλησίας έργο για την αναβάθμιση του μορφωτικού επιπέδου των κληρικών, η Σύναξη των Επισκόπων αιτείται της Ιεράς Συνόδου να εξετάσει το ενδεχόμενο συγχωνεύσεως των υφισταμένων θεολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων για το αποτελεσματικότερο περαιτέρω έργο για την κατάρτιση και διαπαιδαγώγηση των μελλοντικών ποιμένων. Ταυτοχρόνως πρέπει να τηρούνται επισταμένως οι καθιερωμένες από την Ιερά Σύνοδο κανόνες (Πρακτικά υπ’ αριθμ. 112 από 30 Αυγούστου 2019) σχετικά με τη κατανομή των αποφοίτων σ’ εκείνες τις εκκλησιαστικές επαρχίες, από όπου απεστάλησαν για τις σπουδές.
10. Οι μετέχοντες της Συνάξεως των Επισκόπων στον Οίκο της Ζωοποιού Τριάδος ενώπιον του τάφου του Οσίου Σεργίου Ράντονεζ, έχοντας αγάπη προς αλλήλους και ομοφροσύνη, με πίστη και ελπίδα δέονται του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, ο Οποίος έχει τη δύναμη να θεραπεύσει κάθε στρέβλωση, να παρηγορήσει κάθε θλίψη και να χαρίσει στους ανθρώπους την βαθιά και αναφαίρετη ειρήνη Του. Ο Κύριος και Θεός ας φυλάσσει τη Ρωσική Εκκλησία και όλους τους υπηρέτες της: ιεράρχες, ευλαβείς ποιμένες και διακόνους, ευσεβείς μοναχούς και μονάζουσες, πιστούς λαϊκούς, και ας καταπέμψει στους ανθρώπους πλούσια τα ελέη Αυτού, για να αυξάνουμε «δὲ ἐν χάριτι καὶ γνώσει τοῦ Κυρίου ἡμῶν καὶ σωτῆρος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ νῦν καὶ εἰς ἡμέραν αἰῶνος· ἀμήν» (Β΄ Πετρ. 3.18).