Ιεράρχης του Πατριαρχείου Σερβίας τέλεσε μνημόσυνο των Ρώσων αιχμαλώτων κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο ορεινό πέρασμα Βρσιτς στη Σλοβενία

Στις 31 Ιουλίου 2022 πραγματοποιήθηκε στο ορεινό πέρασμα Βρσιτς στη Σλοβενία, πλησίον του παρεκκλησίου προς τιμήν του Αγίου Ισαποστόλου Πρίγκιπα Βλαδιμήρου, η ετήσια εκδήλωση, που είναι αφιερωμένη στη μνήμη των Ρώσων αιχμαλώτων κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το 1915 κοντά στην πόλη Κράνσκα Γκόρα εγκαταστάθηκε στρατόπεδο συγκέντρωσης για Ρώσους αιχμαλώτους πολέμου, με τα χέρια των οποίων κατασκευάσθηκε ο δρόμος κατά μήκος του περάσματος Βρσιτς. Στις 12 Μαρτίου 1916 ομάδα αιχμαλώτων πολέμου, η οποία εργαζόταν στη διάνοιξη του δρόμου, καταπλακώθηκε από χιονοστιβάδα με αποτέλεσμα να σκοτωθούν περισσότεροι από 300 άνθρωποι. Συνολικά, καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας του στρατοπέδου (1915-1917) από την εξαντλητική εργασία και την πείνα έχασαν εδώ τη ζωή τους περίπου δέκα χιλιάδες αιχμάλωτοι πολέμου. Στη μνήμη των νεκρών από τη χιονοστιβάδα συντρόφων τους οι Ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου έκτισαν το 1916 πλησίον των προσωρινών στρατώνων τους ένα μικρό ξύλινο παρεκκλήσι. Τη δεκαετία του 1920 ο δρόμος μέσα από το πέρασμα Βρσιτς ανακατασκευάσθηκε, τα λείψανα των ταφέντων κατά μήκος του επανενταφιάσθηκαν στο κοινοτάφιο δίπλα στο παρεκκλήσι, πάνω από το οποίο τη δεκαετία του 1930 τοποθετήθηκε ένας μικρός πυραμιδοειδής οβελίσκος με την επιγραφή «Στους υιούς της Ρωσίας».

Με την ευλογία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Σερβίας Πορφυρίου, ποιμενάρχου της ιεράς μητροπόλεως Ζάγκρεμπ και Λιουμπλιάνα, τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των αναπαυμένων στο πέρασμα Βρσιτς Ρώσων στρατιωτών ο βικάριος του Αγιωτάτου Πατριάρχη Σερβίας επίσκοπος Μαρτσάν Σάββας, πλαισιούμενος από κληρικούς της ιεράς μητροπόλεως Ζάγκρεμπ και Λιουμπλιάνα.

«Το παρεκκλήσι στο Βρσιτς είναι ένα μικρό τμήμα της χριστιανικής κληρονομιάς, από την άποψη του φυσικού μεγέθους του, ένα μικρό κομμάτι σε ένα τεράστιο και όμορφο ψηφιδωτό καμβά του χριστιανικού πολιτισμού», επεσήμανε στον λόγο του, που μετέδωσε το τηλεοπτικό δίκτυο «Χραμ» (της Σερβικής Ορθοδόξου Εκκλησίας) ο επίσκοπος Σάββας, ο οποίος συνέχισε: «Όλοι γνωρίζουμε ότι έκτισαν αυτό το παρεκκλήσι οι Ρώσοι αιχμάλωτοι πολέμου, για τους οποίους αποτέλεσε έκφραση της ανάγκης τους για ναό και προσευχή. Τούτο σημαίνει ότι είχαν ανάγκη από την αγάπη του Θεού, άλλωστε κάθε ναός αποτελεί έκφραση αγάπης, επιδίωξης και ανάγκης να αισθάνεται κανείς την αγάπη και το έλεος του Θεού. Αλλά αυτή η αφήγηση δεν ολοκληρώνεται με τα λόγια για την ανέγερση του παρεκκλησίου, όπως δεν ολοκληρώνεται και με την περιγραφή της τραγωδίας, όταν καταπλακώθηκαν από χιονοστιβάδα και σκοτώθηκαν οι θεοφιλείς Ρώσοι στρατιώτες. Η αφήγηση συνεχίζεται με την ανάμνηση της ανακαινίσεως του ναού από την τοπική κοινωνία, από τους αδελφούς Σλοβένους, οι οποίοι κατ’ αυτόν τον τρόπο επέδειξαν τη χριστιανική τους αγάπη, που ξεπερνά τα εθνικά και ομολογιακά όρια και απέδειξαν ότι ο Θεός, στον οποίο προσευχόμαστε, είναι Ένας, ο Οποίος υπέφερε για μας, ετάφη και ανέστη. Είναι ένας και για τους Σλοβένους και για τους Ρώσους και για εμάς, τους Ορθοδόξους Σέρβους, και για όλους τους άλλους ανθρώπους».

Στο μνημείο των στρατιωτών, οι οποίοι αγωνίσθηκαν για την ελευθερία των σλαβικών λαών και βρήκαν το τελευταίο τους καταφύγιο μακριά από την πατρίδα, κατατέθηκαν στεφάνια.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν ο πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Σλοβενία Τ. Αϊβάζοφ και στελέχη της ρωσικής Πρεσβείας στη Λιουμπλιάνα κ.ά.

***

Το ρωσικό παρεκκλήσι του Αγίου Ισαποστόλου Μεγάλου Πρίγκιπα Βλαδιμήρου βρίσκεται σε μια από τις πλαγιές των Ιουλιανών Άλπεων σε υψόμετρο 1611 μέτρα από τη στάθμη της θάλασσας, κάτω από το πέρασμα Βρσιτς. Ο δρόμος που διέρχεται από αυτό συνδέει τις κεντρικές επαρχίες της Σλοβενίας με τις δυτικές, δηλαδή την κοιλάδα του ποταμού Σότσα.

Το 1995 το παρεκκλήσι απέκτησε το καθεστώς του διατηρητέου από το κράτος πολιτιστικού μνημείου. Το 2005 ο παρακείμενος στο παρεκκλήσι χώρος μετατράπηκε σε πάρκο μνήμης.