O πρόεδρος του ΤΕΕΣ συμμετείχε στα εγκαίνια της εκθέσεως με τίτλο «Η ελληνική Μόσχα. Από τον Θεοφάνη τον Έλληνα μέχρι τις ημέρες μας»
Στις 22 Οκτωβρίου 2021 πραγματοποιήθηκαν στο Κρατικό Κεντρικό Μουσείο Σύγχρονης Ιστορίας της Ρωσίας τα εγκαίνια της εκθέσεως με τίτλο «Η ελληνική Μόσχα. Από τον Θεοφάνη τον Έλληνα μέχρι τις ημέρες μας».
Η πρωτοβουλία για την έκθεση είχε αφορμή το αφιερωματικό Έτος Ιστορίας Ρωσίας-Ελλάδας, την 200ή επέτειο από την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της Ελλάδας και την 30ή επέτειο του Συλλόγου Ελλήνων της Μόσχας.
Η έκθεση οργανώθηκε από την περιφερειακή οργάνωση «Σύλλογος Ελλήνων της Μόσχας» σε συνεργασία με το Κεντρικό Μουσείο Σύγχρονης Ιστορίας της Ρωσίας με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία, του υπουργείου Πολιτισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Επιτροπής Δημοσίων Σχέσεων και Πολιτικής Νέων της Μόσχας.
Στους μετέχοντες της τελετής απευθύνθηκε η διευθύντρια του Κεντρικού Μουσείου Σύγχρονης Ιστορίας της Ρωσίας Ι. Βελικάνοβα, ο οποία ανέγνωσε τον χαιρετισμό της υφυπουργού Πολιτισμού της Ρωσίας Α. Μανίλοβα, όπου ειδικότερα αναφέρεται: «Η κοινή ιστορία είναι εκείνο, που ενώνει τους λαούς μας επί αιώνες, όπου ο πολιτισμός αποτελεί σπουδαιότατο συνεκτικό κρίκο. Τη συμβολή τους στην ενίσχυση του διακρατικού διαλόγου προσέφεραν πάντοτε και προσφέρουν Ρώσοι και Έλληνες κοινωνικοί και πολιτιστικοί παράγοντες, εμπειρογνώμονες και ειδικοί στους τομείς της επιστήμης και της παιδείας, πολίτες και των δύο χωρών. Η έκθεση «Η ελληνική Μόσχα» δίδει την ευκαιρία στο ρωσικό κοινό να ανιχνεύσει το χρονικό των στενών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών από τον 13 αι. μέχρι τις ημέρες μας. Είμαι πεπεισμένη ότι η διεξαγωγή της εκθέσεως στον χώρο ενός εκ των κορυφαίων μουσείων της χώρας θα επιτρέψει να καταστήσουμε κοινωνό της μελέτης της κοινής ιστορίας των κρατών μας το ευρύτατο κοινό καθώς και να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες του ελληνικού αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας».
«Η ιστορία της Ρωσίας και η ιστορία της Ελλάδας συνδέονται αδιάρρηκτα με την κοινή ορθόδοξη πίστη και με μακραίωνες παραδόσεις», ανέφερε ο πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων (ΤΕΕΣ) του Πατριαρχείου Μόσχας μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, χαιρετίζοντας εκ μέρους του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου τους παρόντες στην εκδήλωση κρατικούς και κοινωνικούς παράγοντες της Ρωσίας, τους διπλωμάτες, την ηγεσία του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας, λοιπών ελληνικών οργανώσεων και πολυάριθμους εκπροσώπους της ελληνικής κοινότητας στη Μόσχα.
«Είναι μεγάλη η συμβολή των διακεκριμένων τέκνων του ελληνικού λαού στη θεμελίωση και την ανάπτυξη της παιδείας, της επιστήμης και του πολιτισμού στη Ρωσία. Εξίσου σημαντική είναι η συμμετοχή των Ρώσων διπλωματών, στρατιωτών και αξιωματικών στον αγώνα του ελληνικού λαού υπέρ της ανεξαρτησίας. Εφέτος, τιμούμε την 200ή επέτειο από την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στην Ελλάδα. Σε αυτό το γεγονός είναι αφιερωμένο το Έτος Ιστορίας Ρωσίας-Ελλάδας», είπε ο επικεφαλής του ΤΕΕΣ.
«Ο τίτλος της εκθέσεως συμπεριλαμβάνει το όνομα του εξέχοντος εκπροσώπου της ελληνικής γης Θεοφάνη του Έλληνα, αγιογράφου, του οποίου οι αγίες εικόνες διακοσμούν τους καθολικούς ναούς του Κρεμλίνου της Μόσχας και άλλους ιστορικούς ναούς της Ρωσίας, σώζονται σε κρατικά μουσεία ως πολύτιμος πνευματικός και πολιτιστικός θησαυρός. Ευρέως γνωστός στη Ρωσία είναι ο ασκητής με τη δύσκολη πορεία, ο Όσιος Μάξιμος ο Γραικός, εξέχων συγγραφέας και θεολόγος, ο οποίος διά των τιμίων αυτού λειψάνων αναπαύεται στην πνευματική καρδιά της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας τη Λαύρα της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σεργίου», ανέφερε στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας και πρόσθεσε: «Η ρωσική ανώτατη παιδεία οφείλεται κατά το στάδιο της θεμελιώσεώς της στους Έλληνες αδελφούς Λειχούδη, με τις προσπάθειες των οποίων ιδρύθηκε η Σλαβο-Ελληνο-Λατινική Ακαδημία, άμεσος διάδοχος της οποίας ήταν η Θεολογική Ακαδημία Μόσχας. Η ελληνική ιερά μονή του Αγίου Νικολάου, την ιστορία της οποίας μας γνωρίζει η έκθεση, κατά τη διάρκεια αρκετών αιώνων αποτελούσε κέντρο της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην πρωτεύουσα (σ.τ.μ. της Ρωσίας). Στα εκθέματα της έκθεσης, πίνακες, έγγραφα και άλλα τεκμήρια ελληνικής παρουσίας στη Μόσχα, αντικατοπτρίσθηκε η πολυσχιδής ελληνική κληρονομιά, η οποία δεν αποτελεί μόνον μέρος του παρελθόντος, αλλά και του παρόντος, που διαμορφώνει την πορεία μας στο μέλλον».
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών τόπος συγκέντρωσης της ελληνικής κοινότητας, ψυχή και καρδιά της αναδείχθηκε ο ναός των Αγίων Πάντων στο Κουλίσκι, επεσήμανε στην παρέμβασή του ο πρόεδρος του ΤΕΕΣ. «Από τις αρχές του 2020 η δυνατότητα να προσεγγίσουν σε αυτό το ιερό μέρος τον οικείο πολιτισμό δημιουργήθηκε πλέον και στους πιο μικρούς Έλληνες, όταν άρχισε να λειτουργεί ο παιδικός σταθμός του Σαββατοκύριακου «Αλφαβήτα», όπου απασχολούν τα νήπια απόφοιτες ελληνικών ΑΕΙ, ειδικοί στην προσχολική εκπαίδευση. Από την ηλικία των τριών μόλις ετών τα παιδιά αρχίζουν να μαθαίνουν την ελληνική γλώσσα, με μορφή παιχνιδιού έρχονται σε επαφή με την ιστορία της Ελλάδας, της Εκκλησίας της Ελλάδας και της Ρωσίας, μαθαίνουν ελληνικούς χορούς. Στο πνευματικό και μορφωτικό κέντρο του ναού παραδίδονται μαθήματα ελληνικής γλώσσας και για τους μεγάλους, διεξάγονται εργαστήρια ελληνικής κουζίνας. Η ελληνική νεολαία βρήκε εδώ ενθαρρυντική υποστήριξη», πρόσθεσε ο ιεράρχης.
Ο μητροπολίτης Ιλαρίωνας διαβεβαίωσε τους παρόντες ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία πάντοτε θα συνδράμει τον Σύλλογο Ελλήνων της Μόσχας και άλλες ελληνικές οργανώσεις στις πνευματικές και μορφωτικές πρωτοβουλίες τους και τα αγαθά έργα τους, που αποβλέπουν στην ενίσχυση των φιλικών σχέσεων μεταξύ του ρωσικού και του ελληνικού λαού, τη διαφύλαξη του πλούσιου ελληνικού πολιτισμού και της πνευματικής κληρονομιάς.
Ο ιεράρχης προσέφερε ως δώρο στον πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων της Μόσχας Χ. Ταχτσίδη έναν πίνακα με τη μορφή του Οσίου Παϊσίου του Αγιορείτου, πνευματικού καθοδηγητή του ελληνικού λαού κατά τον 20ό αι. έναν εκ των πλέον τιμώμενων τόσο στη Ρωσία, όσο και στην Ελλάδα Αγίων. «Έτυχα να γνωρίσω προσωπικά τον Όσιο Παΐσιο, είχα μαζί του μια εκτεταμένη συνομιλία και η λαμπρή μνήμη του φυλάσσεται βαθιά στην καρδιά μου. Πρόσφατα εξέδωσα ένα βιβλίο με τίτλο «Οι Άγιοι των ημερών μας», ένα κεφάλαιο του οποίου είναι αφιερωμένο στον Όσιο Παΐσιο τον Αγιορείτη. Σε αυτό το βιβλίο περιέγραψα έξι πρόσωπα, εκ των οποίων τα τέσσερα έχουν ήδη αγιοκαταταχθεί, ενώ άλλα δύο, ελπίζω, επίσης θα αγιοκαταταχθούν. Όλους αυτούς τους γνώρισα προσωπικά και ένας εξ αυτών ήταν ο Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης», είπε ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας, ευχόμενος κάθε επιτυχία στην έκθεση «Η ελληνική Μόσχα. Από τον Θεοφάνη τον Έλληνα μέχρι τις ημέρες μας».
Η πρέσβης της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία Αικατερίνη Νασίκα, απευθυνόμενη στους παρόντες υπογράμμισε: «Είναι πασίγνωστο ότι οι ελληνορωσικές σχέσεις έχουν βάθος πολλών αιώνων και στηρίζονται επί πνευματικού και πολιτισμικού θεμελίου, κυρίως ορθοδόξου. Υπάρχουν περιοχές της Ρωσίας, όπου ήκμασαν έμποροι, άλλες, που κυριάρχησαν οι κληρικοί, άλλες οι στρατιωτικοί και οι διπλωμάτες. Η Μόσχα όμως είναι το σημαντικό σημείο αναφοράς, εκεί όπου συναντήθηκαν οι δρόμοι όλων σχεδόν των σημαντικών Ελλήνων, που άφησαν το ίχνος τους στη Ρωσία. Από τη Μόσχα πέρασαν σημαντικότατοι αρχιερείς, Πατριάρχες, Μητροπολίτες, απλοί μοναχοί, οι οποίοι πάντοτε συνεργάζονταν με τους Ρώσους κληρικούς. Ορισμένοι εξ αυτών αναγράφηκαν στις δέλτους των Αγίων της Εκκλησίας, όπως π.χ. ο Όσιος Μάξιμος ο Γραικός ή ο αρχιεπίσκοπος Ελασσώνος Αρσένιος».
Υπήρξαν και πολλοί ακόμη χαιρετισμοί από τους παριστάμενους.
Στα εγκαίνια της εκθέσεως επίσης συμμετείχαν ο πρέσβυς της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Ρωσική Ομοσπονδία Ανδρέας Ζήνωνος, ο γραμματέας του ΤΕΕΣ επί υποθέσεων απώτερου εξωτερικού πρωθιερέας Σέργιος Ζβοναριόφ, ο Α´ αναπληρωτής πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού της Κρατικής Δούμας Σ. Σαργκουνόφ, η ηγεσία του Συλλόγου Ελλήνων Μόσχας, λοιπών ελληνικών οργανώσεων και πολυάριθμοι εκπρόσωποι της ελληνικής κοινότητας στη Μόσχα.
Η έκθεση θα παραμένει ανοικτή από 23 Οκτωβρίου έως 21 Νοεμβρίου 2021.