Στρογγυλό Τραπέζι στη Διπλωματική Ακαδημία Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας με θέμα «Ορθοδοξία στην Ευρώπη»

Στις εργασίες του συνεδρίου στις 3 Δεκεμβρίου του 2009, που οργανώθηκε από το Ινστιτούτο επίκαιρων διεθνών προβλημάτων στα πλαίσια της Διπλωματικής Ακαδημίας, συμμετείχαν διπλωμάτες, εκπρόσωποι της Εκκλησίας, ειδικοί στον τομέα διεθνών σχέσεων και κοινωνικοί παράγοντες.

Στην εναρκτήρια ομιλία του, ο Αναπληρωτής Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας ιερομόναχος Φίλιππος Ργιαμπύχ τόνισε την έλλειψη του συστήματος και την ανεπαρκεία των προσπαθειών που καταβάλλονται εκ μέρους της Πολιτείας και της κοινωνίας για την εξασφάλιση στο πολιτικό επίπεδο της ενότητας του ορθόδοξου κόσμου. Επίσης αναφέρθηκε στην ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των χωρών της ορθόδοξης παράδοσης πάνω στα συγκεκριμένα προβλήματα, λ.χ. καταστροφή των ορθόδοξων ιερών στο Κόσσοβο και στη Βόρεια Κύπρο, απόφαση του δικαστηρίου του Στρασβούργου εις βάρος της Βουλγαρίας στην υπόθεση των σχισματικών κλπ. Κατά την γνώμη του ιερομονάχου Φιλίππου, η συσπείρωση του ορθόδοξου κόσμου εξαρτάται από το γεγονός, κατά πόσο τα βασικά του κέντρα, Ελληνικό και Ρωσικό, θα είναι σε θέση να διατυπώσουν με σαφήνεια την αξιολογική βάση της κοινωνικής ζωής, που είναι χαρακτηριστική για την ορθόδοξη παράδοση, και να οικοδομήσουν ένα σύστημα τακτικών σχέσεων μεταξύ τους για τη στήριξη και την παραγωγή αυτής της βάσης.

Επίσης, ο πατήρ Φίλιππος επισήμανε, ότι αυτή η συνεργασία δεν πρέπει να στρέφεται κατά των χωρών που ανήκουν σε άλλους πολιτισμούς. Η Ρωσία, σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Πρόεδρο του ΤΕΕΣ, θα μπορούσε να αναλάβει την πρωτοβουλία στην επεξεργασία μιας κοινής αξιολογικής βάσεως του ορθόδοξου κόσμου στους διάφορους τομείς κοινωνικής ζωής, που έχουν σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το ρόλο της θρησκείας στην κοινωνία, το διαθρησκειακό διάλογο, το κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο της ανάπτυξης. Η Ρωσική Εκκλησία ήδη συμβάλλει σε αυτή τη διαδικασία. Έτσι το 2000 από τη Σύνοδο της Ιεραρχίας της ενεκρίθησαν οι Αρχές του Κοινωνικού Δόγματος και το 2008 – ένα κείμενο που αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ακόμα, την άποψη του πάνω στα επίκαιρα ζητήματα παρουσίασε ο πρώην Πρέσβης της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Ελλάδα για μια πενταετία και νυν Πρέσβης για ειδικές αποστολές του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας κ. Α. Βντόβιν. Τόνισε το σπουδαίο ρόλο των οργανισμών όπως η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση της Ορθοδοξίας, το Διεθνές Ίδρυμα για την ενότητα των ορθοδόξων λαών και το Ίδρυμα του Αγίου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου στην υποστήριξη της ενότητας μεταξύ των ορθοδόξων. Σύμφωνα με τον κ. Βντίβιν, ο βασικός παράγοντας στη συσπείρωση του ορθόδοξου κόσμου είναι η συνεργασία μεταξύ ρωσικής και ελληνικής Ορθοδοξίας. Υπάρχει, σύμφωνα με τον κ. Πρέσβη, ανάγκη αναζήτησης των κοινών θέσεων των σλαβικών και ελληνικών Εκκλησιών πάνω σε διάφορα κοινωνικά και διεθνή ζητήματα. Μεγάλη σημασία για την ενίσχυση αλληλοκατανόησης μεταξύ ορθοδόξων είχε η επίσκεψη του Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών κ. Κυρίλλου στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Ο Σύμβουλος της Κυπριακής Πρεσβείας στη Μόσχα κ. Σοφοκλής Σοφοκλή αναφέρθηκε στις ιδιαίτερες σχέσεις που διαμορφώθηκαν μεταξύ της Κύπρου και της Ρωσίας. Όταν η Κύπρος απέκτησε την ανεξαρτησία της ή Σοβιετική Ένωση ήταν η πρώτη που την αναγνώρισε και στη συνέχεια υποστήριξε τη θέση της Μεγαλονήσου στο θέμα της κατοχής της Βόρειας Κύπρου από την Τουρκία. Αυτή τη γραμμή, σύμφωνα με τον κ. Σοφοκλή, ακολουθεί σήμερα και η Ρωσία.

Επίσης, στην ομιλία του ο Πρώτος Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου κ. Μ. Γιάκουσεφ τόνισε τη μείωση του ρόλου της Ορθοδοξίας στον κόσμο μετά την άλωση της Πόλεως. Όμως, σήμερα, σύμφωνα με τον ομιλητή, σημειώνεται μια αύξηση του κύρους της ορθόδοξης μαρτυρίας ενώπιον των εκπροσώπων του δυτικού χριστιανισμού. Ως παράδειγμα ανέφερε τις εισηγήσεις των υψηλόβαθμων εκπροσώπων της Ρωσικής Εκκλησίας πάνω στα οξεία κοινωνικά ζητήματα των οποίων οι εκπρόσωποι των δυτικών χριστιανικών Εκκλησιών δεν είναι πάντοτε σε θέση να άπτονται για λόγους πολιτικής ορθότητας.

Τέλος, όλοι οι σύνεδροι επεσήμαναν, ότι η γραμμή την οποία η Ρωσία ακολουθεί τελευταία στην εξωτερική της πολιτική, υποστηρίζοντας τον ορθόδοξο κόσμο, δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι η πλειοψηφία των πολιτών της ανήκει στο Ορθόδοξο δόγμα, αλλά επίσης υπαγορεύεται από την ανάγκη αναζήτησης κατά την καινούργια ιστορική φάση νέων θεμελίων για την οικοδομή μιας στενής συνεργασίας της με τους λαούς της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης.