Μητροπολίτης Ιλαρίων: χωρίς την Εκκλησία ο πολιτισμός κινδυνεύει να μετατραπεί σε αντιπολιτισμό

Ο πολιτισμός σήμερα κινδυνεύει να μετατραπεί στον καταστροφικό αντιπολιτισμό με αρνητικό ηθικό φορτίο εάν δεν θα συνεργάζεται με την Εκκλησία, δήλωσε στη συνέντευξή του στο RIA “Novosti” ο Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων.

Αναφερόμενος στη συγκρότηση του Πατριαρχικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό με τη Συνοδική απόφαση της 5ης Μαρτίου, ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίων τόνισε: «Δεν πρόκειται για κάποιο έλεγχο ή λογοκρισία αλλά για την εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ της Εκκλησίας και εκείνων των εκπροσώπων του πολιτιστικού κόσμου, οι οποίοι οι ίδιοι θα την επιθυμήσουν αυτή. Η Εκκλησία δεν επιβάλλεται ποτέ και σε κανένα, αλλά μόνο προτείνει τη συμμετοχή και τη βοήθειά της σε όσους τα θέλουν αυτά».

Σύμφωνα με τον Ιεράρχη, η Εκκλησία δεν έχει τη δική της «ιδεολογία», εάν βέβαια δεν θεωρούμε ως ιδεολογία την κλίση «να σώζει τους ανθρώπους, να καθιστά τη ζωή τους καλύτερη, καθαρότερη και λαμπρότερη». «Και αυτό είναι ακατόρθωτο χωρίς το σταθερό πνευματικό και ηθικό πυρήνα» ανέφερε ο συνομιλητής του πρακτορείου.

Ταυτόχρονα επεσήμανε ότι δεν υπάρχει ένας ουδέτερος πνευματικά και ηθικά πολιτισμός, αλλά «δύναται να έχει τόσο το θετικό όσο και το αρνητικό ηθικό φορτίο, δύναται να επηρεάζει τόσο εποικοδομητικά όσο και καταστροφικά.

«Εάν στην ανάπτυξη του πολιτιστικού βίου της χώρας δεν θα συμμετέχει η Εκκλησία, ο πολιτισμός κινδυνεύει να μετατραπεί σε αντιπολιτισμό, όπως αυτό συνέβαινε επανειλημμένως στο παρελθόν», συνέχισε ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ.

Απαντώντας στην ερώτηση για τη διαμάχη που ξέσπασε μέσα στη ρωσική κοινωνία σχετικά με την επιστροφή στην Εκκλησία των μουσειακών κειμηλίων. Ο Μητροπολίτης Ιλαρίων εξέφρασε την πεποίθηση του ότι η Εκκλησία και οι λειτουργοί των μουσείων θα πρέπει να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της διαφύλαξης των εκκλησιαστικών κειμηλίων από κοινού.

«Η ανταλλαγή ανοιχτών επιστολών και αμοιβαίων κατηγοριών υπηρετεί κάτι άλλο παρά την αποτελεσματική επίλυση του υφισταμένου ζητήματος. Η πιο εποικοδομητική προσέγγιση θα ήταν ένας απευθείας διάλογος μεταξύ της Εκκλησίας και των μουσείων. Αυτός ο διάλογος θα μπορούσε να διεξαχθεί στα πλαίσια του Πατριαρχικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό», τόνισε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ιλαρίων.

Σύμφωνα με τον Ιεράρχη «ο Ναός πρέπει να παραμείνει ναός και όχι μουσείο», «η εικόνα πρέπει να τοποθετείται σε ένα ναό που λειτουργεί και όχι στο μουσείο», «ένα Άγιο Ποτήρι ή ένας ιερός δίσκος πρέπει να ευρίσκεται στην Αγία Τράπεζα και όχι πίσω από την υάλινη βιτρίνα». Επίσης πρόσθεσε: «Όμως αυτό δε σημαίνει ότι οι αρχαίοι ναοί που είναι και τα αρχιτεκτονικά μνημεία δεν μπορούν να λειτουργούν ταυτόχρονα και ως μουσεία, και ότι οι εικόνες, ευρισκόμενες στο ναό, δεν μπορούν να προστατεύονται».

Ως παράδειγμα αυτής ο Μητροπολίτης Ιλαρίων ανέφερε τη συνεργασία μεταξύ της Εκκλησίας και του μουσείου της Πινακοθήκης Τρετγιακώφ, όπου στο Ναό του Αγίου Νικολάου φυλάσσεται η εικόνα της Παναγίας του Βλαντιμήρ, ενώ ο ναός αποτελεί μέρος του γνωστού Μουσείου.

Επίσης ο Μητροπολίτης Ιλαρίων αναφέρθηκε και σε άλλους τομείς δράσεως του Πατριαρχικού Συμβουλείου για τον Πολιτισμό που δεν αφορά το θέμα της επιστροφής των κειμηλίων, όπως τη συντήρηση των μνημείων της εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής και τέχνης, την ανάπτυξη της θρησκευτικής και κοσμικής αρχιτεκτονικής, της λογοτεχνίας, της ποίησης, της ζωγραφικής, των εφαρμοσμένων τεχνών, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.

Ιδιαίτερη σημασία για τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα έχει η συμμετοχή της Εκκλησίας στο μουσικό βίο των χωρών του μετασοβιετικού χώρου.

Εκτός από τον πνευματικό πολιτισμό, το Συμβούλιο θα ασχολείται και με τη φυσική αγωγή και τη συνεργασία με τον αθλητικό κόσμο.

Είναι λογικό ώστε του Συμβουλίου θα προεδρεύει ο Πατριάρχης λόγω του μεγέθους της αποστολής την οποία έρχεται να αντιμετωπίζει σήμερα η Εκκλησία, τόνισε ο συνομιλητής του πρακτορείου.
Η σύνθεση του Συμβουλίου θα εγκριθεί κατά την επόμενη συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ο Γραμματέας του οργάνου αυτού διορίσθηκε ηγούμενος της Ιεράς Μονής Υπαπαντής της Μόσχας Αρχιμανδρίτης Τύχων Σεφκουνώφ, ο οποίος κατέχει πτυχίο Σκηνοθεσίας.