Αντιφώνηση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου κατά τη Θεία Λειτουργία στον Πατριαρχικό Ναό Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Αλεξάνδρεια

Μακαριώτατε,

αγαπητέ εν Κυρίω Αδελφέ και Συλλειτορυγέ,

Πάπα και Πατριάρχα Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρε!

Αδελφοί αρχιερείς,

αξιοσέβαστοι πατέρες, αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!

Ευχαριστώ τον Θεό για τη χαρά της αδελφικής εν Χριστώ κοινωνίας με όλους εσάς, που μας δόθηκε σήμερα στον Άγιο Ποτήριο. Προσερχόμενοι από κοινού στα Άγια Μυστήρια όντως γινόμαστε ένα σώμα και ένα πνεύμα με τον Κύριο (Α Κορ. 6, 17) και βεβαίως ο ένας με τον άλλο. Η Ευχαριστιακή κοινωνία μας προσφέρει ζωντανή αίσθηση αγάπης, που συνδέει τους μαθητές του Χριστού. Επίσης από αυτή την αίσθηση αντλούμε καινούργιες δυνάμεις για την εφαρμογή του Ευαγγελίου της Βασιλείας, για τη επέκταση των καρπών του λυτρωτικού έργου του Χριστού σε όλες τις πράξεις και σκέψεις μας. Μέσα από τη μυστηριακή συμμετοχή στο θάνατο και την ανάστασή Του, μέσα από τη συνεχώς ανανεωμένη συμμετοχή στο κεκλασμένο και αναστημένο σώμα Του ο καθένας από μας αποκτά την ικανότητα να υπηρετεί τον Κύριο στο νοητό αμπελώνα Αυτού, δηλαδή την Αγία Εκκλησία.

Το σημερινό Πατριαρχικό συλλείτουργο έπεσε σε μια ιδιαίτερη εποχή του εκκλησιαστικού ενιαυτού. Κάθε ψυχή χριστιανών ορθοδόξων ενώνει τη φωνή της με τη χορεία της Οικουμενικής Εκκλησίας στο αισιόδοξο μήνυμα της πίστεώς μας:

Χριστός ανέστη!

Η ενθυμούμενη σήμερα ψηλάφηση του Αποστόλου Θωμά έχει για μας επίσης μεγάλη συμβολική σημασία. Η πίστη στην Ανάσταση του Χριστού μεταμόρφωσε τη συνείδηση και αναγέννησε στην καινούργια ζωή τους λαούς, όπως το γνωρίζουμε από την ιστορία του μεγάλου χριστιανικού πολιτισμού. Όμως η διάδοση της πίστης στον Χριστό αποθανόντα και αναστάντα δεν νοείται χωρίς το αποστολικό έργο της Εκκλησίας, το οποίο από τις πρώτες κιόλας μέρες της ύπαρξής της Εκκλησίας εκδηλώνεται στις δυο σπουδαιότερες μορφές: τη διδασκαλία και την ιεραποστολή.

Κάνοντας λόγο για το αποστολικό έργο της παλαίφατης Εκκλησίας των Αλεξανδρέων δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε δυο τις πιο λαμπρές περιόδους στην ιστορική της πορεία. Η πρώτη περιλαμβάνει διάστημα από το 2 μ.Χ. αιώνα έως τα μέσα του 5 αιώνα. Μετά τον αφανισμό της  μητέρας των Εκκλησιών Αγίου Σιών το 70 μ.Χ. η χριστιανική κοινότητα της Αλεξάνδρείας επωφελούμενη καλώς όλων των προνομίων της πρωτεύουσας της επαρχίας Αιγύπτου κατέλαβε αναμφίβολα την πρωτεύουσα θέση σε όλη τη χριστιανική Ανατολή, πράγμα το οποίο συνεχίζεται μέχρι την ανάδειξη της έδρας της Βασιλεύουσας Κωνσταντινουπόλεως. Εδώ, στην Αίγυπτο, στη διασταύρωση των διανοητικών αναζητήσεων του αρχαίου κόσμου και της ζωντανής εμπειρίας της Εκκλησίας, η χριστιανική θεολογία διαμορφώθηκε στην αρχική της φάση. Οι έρημες της Αφρικής δεχόμενες στο αυστηρό τους περιβάλλον τους πρώτους ασκητές, αναδείχθηκαν σε λίκνο του χριστιανικού μοναχισμού, περίφημου για την πλουσιότατη γραμματεία διδασκαλικού χαρακτήρα.

Η δεύτερη περίοδος η οποία μπορεί να χαρακτηρισθεί ως εποχή του ανανεωμένου αποστολικού έργου της Εκκλησίας των Αλεξανδρέων είναι οι μέρες μας. Το μακροχρόνιο και καρποφόρο ιεραποστολικό έργο ανάμεσα στους αφρικανικούς λαούς υπό την καθοδήγηση του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας προσέλαβε την κανονική του έκφραση με την επέκταση της δικαιοδοσίας του Μακαριωτάτου Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας σε ολόκληρη την ήπειρο. Με θαυμασμό παρακολουθούν οι ορθόδοξοι ανά την οικουμένοι τις επιτυχίες της Πατριαρχικής ιερατικής σχολής στην Κένυα, την οποία αποφοίτησε ήδη ένας σεβαστός αριθμός κληρικών αφρικανικής καταγωγής, όπως παρακολουθούν και το κήρυγμα του Ευαγγελίου ανάμεσα στους γηγενείς των 54 χωρών της Αφρικής με δικές τους ποικιλόμορφες πολιτιστικές ιδιαιτερότητες. Δεν αποτελεί έκπληξη ότι στο πηδάλιο του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας ευρίσκεται σήμερα η Μακαριώτητα Σας που τόσες προσπάθειες καταβάλετε στον τομέα ιεραποστολικό από τη θέση του Μητροπολίτη Ζιμπάμπουε.

Τα τέκνα της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας τα οποία του Θεού κρίμασι διαμένουν και από τις δυο πλευρές του αφρικανικού ισημερινού βρήκαν επίσης στο πρόσωπο της Μακαριώτητας Σας τον στοργικό και περιποιητικό προστάτη. Σύμφωνα με τις υφιστάμενες αδελφικές συνεννοήσεις τη διαποίμανση των Ρώσων αποδήμων πραγματοποιούν οι απεσταλμένοι ιερείς της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που τελούν υπό την αρχή των αρχιερέων της Αλεξανδρινής Εκκλησίας. Η αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Μόσχας στον Κάιρο δεν αποτελεί μόνο το συνδετικό κρίκο στις σχέσεις των Εκκλησιών μας αλλά και το πνευματικό κέντρο για όλους όσοι κατάγονται από τις χώρες του ρωσικού κόσμου. Για την αδιάκοπη και όντως αποστολική αυτή μέριμνα για το πνευματικό τους καλού, οφείλουμε μια διπλή ευγνωμοσύνη στην Μακαριώτητά σας και σε όλους τους Αρχιερείς όπου έχουν στις μητροπόλεις τους τους κληρικούς μας.

Κατ΄ αυτήν την εποχή μας το αποστολικό έργο της Εκκλησίας έχει και μια άλλη εξίσου πολύ σημαντική διάσταση. Όλες οι κατά τόπους Εκκλησίες καλούνται να καταθέσουν τις μαρτυρίες τους για την αλήθεια του Χριστού ενώπιον τις προκλήσεις τους σύγχρονου κόσμου. Η Οικουμενική Ορθοδοξία αντιμετωπίζει την ανάγκη της διαφύλαξης του μοναδικού χριστιανικού πολιτισμού με όλη εθνική και πολιτιστική του πολυμορφία. Η πλουσιότατη παράδοση της Εκκλησίας αποτελεί μια επαρκή βάση για το κοινό αυτό έργο. Η ανανέωση της προπαρασκευαστικής διαδικασίας για την σύγκληση της Οικουμενικής Συνόδου εμπνέει σε όλους εμάς την ελπίδα στην ανεύρεση μιας κοινής θέσης πάνω σε πολλά επίκαιρα ζητήματα της εποχής. Η επιτυχία αυτής της ιεράς πρωτοβουλίας εξαρτάται άμεσα από την καλή θέληση όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Μακαριώτατε!

Και πάλι Σας ευχαριστώ για τη θερμή φιλοξενία που έχετε επιφυλάξει προς το πρόσωπό μπου όπως και προς τη συνοδεία μου σε αυτή την αξιέπαινη πόλη. Προσεύχομαι ώστε η Θεία χάρη να γεμίζει πάντα τις καρδιές των πιστών τέκνων της παλαίφατης και πάντα νέας Εκκλησίας των Αλεξανδρέων. Είθε να ακμάζει και να επεκτείνεται η Αγία Ορθοδοξία στην Αφρικανική Ήπειρο! Είθε η είδηση για την Ανάσταση του Χριστού να μας εμπνέει για τους καινούργιους κόπους για την εμπέδωση της εντεταλμένης από τον Σωτήρα ενότητας των αγίων του Θεού Εκκλησιών!