Ομιλία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κυρίλλου κατά το συλλείτουργο μετά του Παναγιωτάτου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Λαύρα του Αγίου Σεργίου, Κυριακή της Πεντηκοστής, 23 Μαΐου 2010)

Την Κυριακή της Πεντηκοστής, στις 23 Μαΐου 2010, ο Παναγίωτατος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως και ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος τέλεσαν ιερό συλλείτουργο στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου  στην Λαύρα της Αγίας Τριάδας και του Αγίου Σεργίου. Μετά το πέρας της Λειτουργίας ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας προσφώνησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο ως εξής.

Παναγίωτατε, αγαπητέ εν Χριστώ Αδελφέ,

Αρχιεπίσκοπε Νέας Ρώμης και

Οικουμενικέ Πατριάρχα Βαρθολομαίε!

Σεβασμιώτατοι και Θεοφιλέστατοι!

Ευλαβείς ποιμένες! Θεοσεβές μοναχικό σύστημα!

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!

Πάντα χορηγεῖ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον,

βρύει προφητείας, ἱερέας τελειοῖ...

ὅλον συγκροτεῖ τὸν θεσμὸν τῆς Ἐκκλησίας...

(Στιχηρό της Πεντηκοστής, ήχος α ’)

Με το έλεος του Θεού εορτάζουμε τη σημερινή μεγάλη ημέρα της Πεντηκοστής στον οίκο της Αγίας Τριάδας, στην Ιερά Μονή του μεγάλου Σεργίου, σε ένα μέρος, όπου πάλλεται η πνευματική καρδιά της Ρωσικής Εκκλησίας. Από τα βάθη της καρδιάς μου καλωσορίζω την πεφιλημένη Παναγιώτητά Σας και όλη τη συνοδεία Σας. Ήλθατε για να μοιραστείτε μαζί μας τη χαρά της εορτής, για να αναδείξουμε το θεσμό της Εκκλησίας, για το οποίο γίνεται λόγος στο στιχηρό της Πεντηκοστής, για να ενώσουμε τις φωνές μας στη δοξολογία της Ζωαρχικής  Τριάδας και τις ψυχές μας στην επικοινωνία του Αγίου Πνεύματος.

Η σημερινή εορτή ονομάζεται συνήθως τα γενέθλια της Εκκλησίας. Όντως από την εύσημη εκείνη την ημέρα, κατά την οποία ο Αναστάς και Αναληφθείς Κύριος πραγματοποίησε την υπόσχεσή Του δίδοντας στην Εκκλησία Του το Άγιο Πνεύμα, η Εκκλησία άρχισε την ιστορική της πορεία, φανερώνοντας τη δύναμη της χαριτωμένης Βασιλείας του Θεού σε νέες γενιές των σωζόμενων.

Από την Πεντηκοστή ξεκίνησε το μεγάλο έργο του αποστολικού κηρύγματος προς εφαρμογή της Κυριακής εντολής: Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ ἁγίου Πνεύματος (Ματθ. 28, 19). Από εκείνη την εποχή οι διαφωνίες λόγω των εθνικών, των γλωσσικών και των πολιτιστικών διαφορών άρχισαν να ξεπερνιούνται εν τω Χριστώ. Οι φραγμοί, που με τη διαβολική προτροπή χώρισαν το ανθρώπινο γένος, καταργήθηκαν με το νόμο της εν Χριστώ αγάπης.

Χάρη στο αποστολικό έργο της Εκκλησίας οι καρποί του Αγίου Πνεύματος φανερώθηκαν ποικιλοτρόπως στους Ιουδαίους και στους Έλληνες, στους βάρβαρους και στους Σκύθες. Από τον 9 αιώνα με τους ιεραποστολικούς κόπους των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου η Ορθόδοξη πίστη άρχισε να επεκτείνεται και σε σλαβικό κόσμο, περιλαμβάνοντας ολόκληρους λαούς και κράτη. Από τότε οι βυζαντινοί λειτουργικοί τύποι και τα πρότυπα της οργάνωσης της πνευματικής ζωής αποτελούν πλέον την κοινή μας κληρονομία, η οποία διαφυλάσσεται ευλαβώς.

Οι σπαρμένοι στη ρωσική καρδιά σπόροι απέδωσαν εκατονταπλάσια μέσα στους αγώνες των ασκητών της Αγίας Ρωσίας. Από αυτή την Ιερά Μονή οι μαθητές του Αγίου Σεργίου διασκορπίστηκαν στις εκτάσεις του Ρωσικού Βορρά, ιδρύοντας Ιερές Μονές και καθοδηγώντας πολλές ψυχές ώστε να φτάσουν στη σωτηρία. Οι πνευματικοί δεσμοί με την Μεγάλη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως φανερώθηκαν και σε αυτό το σημείο: η φήμη του Οσίου Ηγουμένου της Ιεράς Μονής της Αγίας Τριάδας έφτασε στα αυτιά του Αγίου Φιλοθέου Κόκκινου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος απέστειλε την ιδιαίτερη ευλογία του να καθιερωθεί στη Μονή το κοινοβιακό σύστημα.

Δεν σφάλλουμε εάν ονομάσουμε την εορτή της Πεντηκοστής επίσης και την ημέρα της ενότητας της Εκκλησίας. Από την αρχή της ύπαρξής της η Εκκλησία του Χριστού καλείτο προς την ενότητα: ένα Βάπτισμα, μια δωρεά του Αγίου Πνεύματος, μια επικοινωνία στην Ευχαριστία  δημιουργούν μέσα μας εκείνη την αδιάλυτη ενότητα, η οποία ανήκει οντολογικά στην Αγία Τριάδα. Μας κάνει όμοιους με τον Θεό, καθιστά εν Χριστώ αδελφούς και οδηγεί ολόκληρο το σώμα της Εκκλησίας προς τη σωτηρία.

Ευχαριστώ τον Θεό, ο Οποίος με αξίωσε σήμερα να αισθανθώ και να βιώσω εκ νέου αυτή την ενότητα της Εκκλησίας συλλειτουργώντας με την Παναγίωτητά Σας, τους Ιεράρχες και τους κληρικούς από τη συνοδεία Σας, με όλο το Ιερό θεσμό της Εκκλησίας και με όλο το λαό του Θεού. Αποδίδοντας ομοψύχως τον αίνο στον Θεό σε διαφορετικές  γλώσσες, επαναβιώνουμε πνευματικά το θαύμα της Πεντηκοστής. Μεταλαμβάνοντας εκ του ιδίου Ποτηρίου, στηρίζουμε την ένωση του εκκλησιαστικού σώματος. Με τη συνάντησή μας σε αυτή την Ιερά Μονή, την οποία ο μεγάλος Αββάς Σέργιος αφιέρωσε στην Υπεραγία Τριάδα, αιθανόμαστε την πλήρη αδελφική κοινωνία.

Η ομοφωνία μεταξύ των αγίων του Θεού Εκκλησιών αποτελεί το βέβαιο γνώρισμα του ότι δεν εξέλειψε η θεία χάρη άπο μέσα μας, ότι οι Αρχιερείς, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την καθολική ενότητα, όπως και παλαιότερα, κινούνται με το Άγιο Πνεύμα, ότι η θυσία του Χριστού δεν παρέμεινε άκαρπη μέσα στις καρδιές μας. Όσο πιο περισσότερα συσπειρωμένοι είμαστε, τόσο πιο αποτελεσματική είναι η κοινή μας μαρτυρία ενώπιον του κόσμου, ο οποίος σπαράζεται από τις αντιθέσεις και  χάνει τους θεοϊδρυτους ηθικούς προσανατολισμούς. Η βούληση μας προς την ενότητα είναι ικανή πραγματικά να εξευμενίσει τον Θεό για να ελεήσει το ανθρώπινο γένος και να αποτρέψει την δίκαιη οργή Του από μας.

Την κορυφαία πανήγυρη της Λαύρας ενθυμούμαστε την εντολή του Αββά Σεργίου, η οποία ενσαρκώθηκε στην περίφημη εικόνα του Οσίου Ανδρέα Ρουμπλιώφ: ατενίζοντας την Αγία Τριάδα πρέπει να κατανικάται η απεχθής διαίρεση του κόσμου τούτου. Καλώ όλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας να προσέχετε επιμελώς αυτή την εντολή του Ηγουμένου της Ρωσικής Γης και θεωρώντας την θεία αγάπη να εργάζεστε αδιάκοπα για την καλλιέργεια της ειρήνης στις ψυχές μας και της ομοφωνίας στην οικογένεια και στην κοινωνία.

Παναγιώτατε! Θέλω να Σας ευχαριστήσω ενώπιον ολόκληρης της Εκκλησίας για το ότι είστε κοντά μας αυτές τις ευλογημένες ημέρες  για να υλοποιήσουμε την κοινή μας επιθυμία να είμαστε ένα εκκλησιαστικό σώμα, να αναδέιξουμε την εντεταλμένη από τον Σωτήρα φιλαδελφία.

Η χάρις της Αγίας Τριάδας είη μετά πάντων ημών!

Σας ευχαριστώ Παναγίωτατε, για ότι κοπιάσατε και ήλθατε στη Ρωσία για να μπείτε σε επαφή με τα παλαιά της ιερά, και να διαπιστώσετε την κατάσταση, στην οποία ευρίσκεται η κληρονομιά που κάποτε κληροδότησαν οι ένδοξοι πατέρες οι από το Βυζάντιο ερχόμενοι προς τη γη μας. Εύχομαι στην Παναγίωτητά σας καλή υγεία, δύναμη πνευματική τε και σωματική, βοήθεια από τον Θεό στην Πρωθιεραχική σας διακονία.