Συνέδριο με θέμα «Θεολογία στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα: η συνεργασία Εκκλησίας, Πολιτείας και Κοινωνίας» υπό την προεδρία του Αγιωτάτου Πατριάρχου Κυρίλλου

[gallery]

Σε πρώτη του συνεδρίαση συνήλθε η ολομέλεια του συνεδρίου με θέμα «Θεολογία στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα: η συνεργασία Εκκλησίας, Πολιτείας και Κοινωνίας» στις 28 Νοεμβρίου 2012 στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του ξενοδοχείου «Danilovskaya» υπό την προεδρία του Αγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου. Το συνέδριο οργανώθηκε με την υποστήριξη του Ευαγούς Ιδρύματος Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος. Αποβλέπει στη γενίκευση της εμπειρίας και την επεξεργασία μέτρων για τη διεύρυνση διδασκαλίας της θεολογίας στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ρωσίας σε συνεργασία Εκκλησίας και Πολιτείας και Εκκλησίας και Κοινωνίας.

Το προεδρείο του συνεδρίου αποτελούσαν ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος, οι Μητροπολίτες: Σαράνσκ και Μορδοβίας Βαρσανούφιος, Πρωτοσύγκελος του Πατριαρχείου Μόσχας, Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και Πρύτανης του Πανεκκλησιαστικού Τμήματος Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος,  Ροστώβ και Νοβοτσερκάσκα Μερκούριος, Πρόεδρος του Τμήματος Θρησκευτικής Παιδείας και Κατήχησης της Ρωσικής Εκκλησίας, ο Αρχιεπίσκοπος Βερεγιάς Ευγένιος, Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο κ. Α. Φούρσενκο, βοηθός του Προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο κ. Β. Σαντόβνιτσυ, αντιπρόεδρος του συνδέσμου κλασικών πανεπιστημιών της Ρωσίας και Πρύτανης του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας Μ.Β. Λομονόσοφ ο κ. Σ. Κάρποφ, Κοσμήτωρ της Ιστορικής Σχολής του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ και Πρόεδρος του Συμβουλίου Θεολογίας. Επίσης στη συνεδρίαση παρέστησαν Ιεράρχες της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, κρατικοί παράγοντες, Επικεφαλής των εκκλησιαστικών, συνοδικών, επιστημονικών ιδρυμάτων, των θεολογικών ακαδημιών και ιερατικών σχολών, Πρυτάνεις των κρατικών και μη εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Συνολικά συμμετείχαν περισσότερα από 200 άτομα από 40 και πλέον υποκείμενα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Την έναρξη εργασιών κήρυξε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κύριλλος, ο οποίος στην ομιλία του τόνισε την αναγέννηση της θρησκευτικής πίστεως στη σύγχρονη ρωσική κοινωνία, ανταπόκριση στην οποία πρέπει να αποτελεί η θεολογική παιδεία ποιότητος, η οποία να παρέχει κατάλληλες γνώσεις περι θρησκείας και Εκκλησίας. Η θεολογία στα Πανεπιστήμια δεν αντιβαίνει, σύμφωνα με τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο, στην αρχή της λαϊκότητας, σε περίπτωση εάν αυτή δεν νοείται ως επιθετική εκκοσμίκευση, αλλά ως κοσμοθεωρητική ουδετερότητα ενώ οι θεολογικές σπουδές είναι θέμα ελεύθερης επλογής. «Η θεολογία στα Πανεπιστήμια δεν είναι ένα εξωτικό μάθημα, δεν είναι ένα καπρίτσιο εκπροσώπων της Εκκλησίας, ούτε μια προσπάθεια εισπηδήσεως στον αλλότριο χώρο προς επιβολή  θρησκευτικής κοσμοθεωρίας και εμποδίων για τη διδασκαλία των συμβατικών επιστημονικών κλάδων. Η θεολογία στα πανεπιστήμια είναι η πολιτιστική προστακτική για την κοινωνία, η οποία επί μακράν ήταν σχεδόν αλλοτριωμένη από τη θρησκεία ως ένα ειδικό τομέα της ανθρώπινης υπάρξεως, πιστεύει ο Ρώσος Προκαθήμενος. Επίσης κάλεσε τους Ιεράρχες όπως αναλάβουν την πλήρη φροντίδα της ανάπτυξης συνεργασίας μεταξύ των επαρχιών τους και των ανώτατων κοσμικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, διότι «η παρουσία της Ορθόδοξη θεολογίας στον κοινό ακαδημαϊκό χώρο και η δημιουργική της συνεργασία με άλλους επιστημονικούς κλάδους, τόσο των θετικών όσο και των ανθρωπιστικών επιστημών πρέπει να συμβάλει στην αναβάθμιση του επιστημονικού επιπέδου της θεολογίας τόσο ως συνόλου των μαθημάτων, όσο και ως ερευνητικού τομέα». Αφού επεσήμανε τις επιτυχίες στον τομέα διδασκαλίας της θεολογίας στα Πανεπιστήμια τα τελευταία χρόνια ο Αγιώτατος Πατριάρχης επέστησε την προσοχή του ακροατηρίου στα υφιστάμενα προβλήματα, το κυριότερο εκ των οποίων η έλλειψη ενός ενιαίου συστήματος θεολογικής παιδείας στα Πανεπιστήμια. Ο Πατριάρχης Κύριλλος κάλεσε να ενωθούν οι προσπάθειες όλων των υγιών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένης και της Εκκλησίας και άλων θρησκευτικών δογμάτων, του συστήματος της θεολογικής και κοσμικής παιδείας για την επίλυση των πνευματικών και ηθικών προκλήσεων τις οποίες αντιμετωπίζει η κοινωνία μας.

Στην ομιλία του ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Λομονόσοφ κ.Β. Σαντόβνιτσι αναφέρθηκε στο ρόλο της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στην ιστορία του Πανεπιστημίου του καθώς και για τη συνεργασία μεταξύ του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας και Θεολογικής Ακαδημίας Μόσχας. Σύμφωνα με τον κ. Σντόβνιτσι, «από ιστορικής απόψεως η Ορθόδοξη Εκκλησία διεδραμάτισε τον καταλυτικό ρόλο για την μόρφωση του λαού στη Ρωσία».  Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Μόσχας επίσης ενημερωσε για τη σύσταση και το έργο του Συμβουλίου Θεολογίας με βάση την Ιστορική Σχολή του Πανεπιστημίου Μόσχας και του Ορθόδοξου Πανεπιστημίου Ανθρωπιστικών Σπουδών Άγιος Τύχων και πληροφόρησε ότι μέχρι σήμερα οι έδρες θεολογίας λειτουργούν σε περισσότερα από 30 ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.

Σην ομιλία του ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας ασχολήθηκε με τη αλληλεπίδραση της θεολογίας με άλλους επιστημονικούς κλάδους.

Το συνέδριοα θα συνεχίσει τις εργασίες του στις 29 Νοεμβρίου στα επιμέρους τμήματα. Το πρώτο τμήμα υπό τον τίτλο «Εκκλησία, Κοινωνία, Πανεπιστήμιο: πρότυπα και στρατηγική συνεργασίας» θα συνεδριάσει στην Αίθουσα Συνεδριάσεων του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων.