Μητροπολίτης Ιλαρίωνας: για να αγαπήσουμε τον πλησίον, πρέπει πρώτα να αγαπήσουμε τον Θεό

Της Θείας Λειτουργίας στον Ιερό Ναό της Παναγίας Πάντων Θλιβομένων η Χαρά Μόσχας, την ημέρα μνήμης του Αγίου Μιχαήλ, πρώτου Μητροπολίτου Κιέβου, στις 13 Οκτωβρίου 2013, προεξήρχε ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας.

Τη Θεία Λειτουργία παρακολούθησαν οι μετάσχοντες και προσκεκλημένοι του Πρώτου Διεθνούς Πατρολογικού Συνεδρίου, οργανωμένου από το Θεολογικό Ινστιτούτο Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών σε συνεργασία με τη Φιλοσοφική Σχολή του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας και με τη χρηματοδότηση του Μορφωτικού Ιδρύματος «META». Το Συνέδριο διεξάχθηκε από τις 10 έως 11 Οκτωβρίου στη Μόσχα.

Μετά το πέρας της Θείας Μυσταγωγίας ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Στη σημερινή ευαγγελική περικοπή ακούσαμε τα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού περί αγάπης. Ότι δεν πρέπει να αγαπούμε μόνο εκείνους οι οποίοι μας αγαπούν και αυτοί, διότι έτσι ακριβώς πράττουν και οι εθνικοί και οι άνθρωποι εκτός Εκκλησίας. Εάν ευεργετούμε μόνο εκείνους οι οποίοι είναι καλά διατεθειμένοι απέναντί μας, δεν κάνουμε και τίποτε ιδιαίτερα, διότι έτσι πράττουν όλοι οι υπόλοιποι. Μόνο όταν δείχνουμε την αγάπη μας στους ανθρώπους που δεν μας αγαπούν, αλλά βλάπτουν και μισούν, τότε εφαρμόζουμε πλήρως την εντολή του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Αυτή η εντολή μας διδάσκει ότι η αγάπη μας πρέπει να είναι θυσιαστική και ανιδιοτελής και να μην εξαρτάται από την αγάπη ή το μίσος των ανθρώπων απέναντί μας και από τις καλές ή κακές πράξεις τους απέναντί μας. Πρέπει να εξαρτάται από την προαίρεσή μας. Τότε εγείρεται το ερώτημα, πως επιτυγχάνεται  αυτή η αγάπη; Άλλωστε είναι αδύνατο να κάνουμε τον εαυτό μας να αγαπήσουμε τους ανθρώπους, εάν μέσα στην καρδιά μας δεν υπάρχει αγάπη...

Η αγάπη είναι εκείνο, το οποίο μας έρχεται από τον Θεό, όταν την παρακαλούμε, ποθούμε, ελπίζουμε στο έλεος και την βοήθεια του Θεού.

Ένας από τους Αγίους πατέρες που σπεύδουν να μας βοηθήσουν σε αυτό το σημείο είναι ο Όσιος Ισαάκ ο Σύρος, ο οποίος ισχυρίζεται ότι η αγάπη είναι στολή της Θεότητος. Σ΄όλες  τις ενέργειές του απέναντι στο ανθρώπινο γένος από την καταβολή κόσμου έως και σήμερον, ο Κύριος κινείται από την ανέκφραστη και απέραντη αγάπη προς το ανθρώπινο γένος. Αυτή η αγάπη, όπως λέγει ο Όσιος Ισαάκ, δεν διακρίνει μεταξύ των καλών και των κακών, διότι ο Θεός δεν μας αγαπά για τα καλά ή τα κακά μας χαρακτηριστικά. Μας αγαπά, διότι μας δημιούργησε και έφερε σε αυτό τον κόσμο προκειμένου να μας χαρίσει τα άφατα αγαθά του και να καταστούμε μέτοχοι της αγάπης Αυτού...

Δεν έχει περισσότερα ή λιγότερα αγαπητούς υιούς και θυγατέρες. Αγαπά όλους με τέλεια αγάπη, ώστε  αδυνατούμε να συγκρίνουμε την αγάπη Του προς μεν με την αγάπη Του προς δε.

Ακόμα περισσότερα, εάν αμαρτάνει ο άνθρωπος, απομακρύνεται από τον Θεό, παύει να τον αγαπά, δεν ανταποκρίνεται στην αγάπη του Θεού, αυτό δεν επηρεάζει την αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο, δεν την μειώνει. Απλά αυτοί οι άνθρωποι με τη συμπεριφορά τους, τη στάση τους απέναντι στον Κύριο και ο ένας προς τον άλλο κάνουν τον Θεό να πάσχει...

Για να αγαπήσουμε τον πλησίον, πρέπει πρώτα να αγαπήσουμε τον Θεό. Ο Όσιος Ισαάκ ο Σύρος ισχυρίζεται ότι είναι αδύνατον να αγαπήσουμε τον πλησίον, εάν δεν αγαπήσουμε πράγματι τον Θεό, διότι η αγάπη προς τον πλησίον πηγάζει εκ του Θεού. Δεν είναι εκείνη η φυσιολογική αγάπη, η οποία οφείλεται στις ευεργεσίες των μεν απέναντι στους δε, είτε επειδή οι άνθρωποι αυτοί τυγχάνουν συγγενείς. Είναι μια αγάπη υπερφυσική η οποία χορηγείται στους ανθρώπους ως Θεία χάρη και ως θεία δωρεά. Μόνο ο Ίδιος ο Θεός μπορεί να μας τη δώσει αυτή την αγάπη. Έρχεται όταν ζούμε μέσα στο Θεό, όταν το Ευαγγέλιο γίνεται νόμος της ζωής μας και ο Χριστός κατοικεί στις καρδιές, στις ψυχές και ακόμα στα σώματά μας.

Αυτός είναι ο λόγος της όσο γίνεται πιο τακτικής κοινωνίας των αχράντων του Χριστού Μυστηρίων, διότι η κοινωνία δεν μας φέρνει απλά κοντά στο Θεό, αλλά μας ενώνει με Αυτόν...

Ο πυρήνας της χριστιανικής ζωής είναι αυτό το μυστήριο της ενώσεως του ανθρώπου με τον Θεό. Αυτό το μυστήριο της αποκτήσεως των θείων χαρακτηριστικών από τον άνθρωπο, είναι εκείνο το μυστήριο της θεώσεως, περί του οποίου έλεγαν οι άγιοι πατέρες...

Στη ζωή και στις σχέσεις μας με τους ανθρώπους, να μην ελπίζουμε ποτέ μόνο στις δικές μας δυνάμεις, να μην σκεπτόμαστε ότι μπορούμε να γλιτώσουμε τους εχθρούς μόνο και μόνο χάρη στη καλή μας συμπεριφορά και στη καλή μας στάση απέναντί τους. Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι δεν μας αγαπούν και μας μισούν, μας κάνουν κακό και μας φθονούν. Να παρακαλέσουμε τον Κύριο να μας ενδυναμώνει να αγαπήσουμε τους ανθρώπους αυτούς, όπως και ο Ίδιος δεν αγάπησε μόνο όσους αγάπησαν Αυτόν, αλλά και όσους τον μισούσαν και σταύρωσαν».

Ο Σεβασμιώτατος Πρόεδρος του ΤΕΕΣ καλωσόρισε ιδιαίτερα τους μετάσχοντες του Πρώτου Διεθνούς Πατρολογικού Συνεδρίου του Θεολογικού Ινστιτούτου Μεταπτυχιακών και Διδακτορικών Σπουδών, το οποίο ασχολήθηκε με διάφορες πτυχές της μορφής και της θεολογίας του Οσίου Ισαάκ του Σύρου.

 «Θέλω να ευχηθώ σε όλους εσάς, αγαπητοί αδελφοί, ώστε ο Κύριος, ο οποίος φωτίζει κάθε άνθρωπο με το Φως του και μεταμορφώνει κάθε άνθρωπο με τη χάρη του, να μας χορηγεί δυνάμεις να ακολουθούμε το Ευαγγέλιο και να εφαρμόζουμε εντολές, τις οποίες ξέρουμε. Όλα αυτά είναι δυνατόν μόνο με τη χάρη του Θεού», είπε εν κατακλείδι ο Ιεράρχης.