ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΡΟΥΜΑΝΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΩΣ ΤΩΝ ΠΟΝΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΙΛΑΡΙΩΝΑ ΣΤΟ ΙΑΣΙΟ

Παρουσίαση Ρουμανικής μεταφράσεως των πονημάτων «Μυστήριο της πίστεως» και «Ο πνευματικός κόσμος του Οσίου Ισαάκ του Σύρου» του Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, πραγματοποιήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2014 στο αρχαιότερο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Ρουμανίας το Πανεπιστήμιο του Ιασίου «Αλέξανδρος Ιωάννης Κούζα». Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Αρχιεπίσκοπος Ιασίου και Μητροπολίτης Μολδαβίας και Μπουκοβίνας Θεοφάνης, καθηγητές και φοιτητές της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου, μοναχοί και κληρικοί.

Σημειωτέον ότι η έκδοση της Ρουμανικής μεταφράσεως των μονογραφιών του Ρώσου Ιεράρχη έγινε από τον εκδοτικό οίκο «Δοξολογία» με ευλογία του Μητροπολίτη Θεοφάνους. Μετά την ανάγνωση του βιογραφικού σημειώματος του Σεβασμιωτάτου κ. Ιλαρίωνα, ο αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου και καθηγητής της ηθικής θεολογίας της Θεολογικής Σχολής πρωθιερέας Γεώργιος Πόπα παρουσίασε το βιβλίο «Μυστήριο της πίστεως», ενώ ο πρωθιερέας Κωνσταντίνος Στούρζου, πολιτιστικός σύμβουλος της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Ιασίου παρουσίασε τον «Πνευματικό κόσμο του Οσίου Ισαάκ του Σύρου».  Αμέσως μετά ο λόγος εδόθη στον Μητροπολίτη Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, ο οποίος μεταξύ άλλων ανέφερε:

«Κατ΄αρχάς θέλω να ευχαριστήσω τον Σεβασμιώτατο κ. Θεοφάνη για τη δυνατότητα παρουσιάσεως των βιβλίων μου καθώς και επισκέψεως στην εδώ  Μητρόπολη. Κατά τη διάρκεια της επισκέψεως είδα πολλά μοναστήρια, είχα συναντήσεις με μοναχούς, μοναχές και για πρώτη φορά στη ζωή μου απεκόμισα τόσες λαμπρές εντυπώσεις από τον άγιο τόπο τούτο. Ήταν πολλές οι εντυπώσεις, και ίσως από τις καλύτερες ήταν το προσκύνημα στην Ιερά Μονή Νιάμετς, διότι ως νέος ακόμα διάβασα για τον Όσιο Παΐσιο Βελιτσκόφσκυ, για το επιστημονικό και μεταφραστικό του έργο. Χθες μου εδόθη ευκαιρία να πατήσω το κατώφλι της Μονής του και να ασπασθώ τα τιμία λείψανά του».

Εν συνεχείᾳ ο Ιεράρχης ανέλυσε εν ολίγοις την έννοια της θεολογίας, η οποία κατ΄αυτόν είναι η καρδιά της Εκκλησίας, ενώ η δογματική θεολογία αποτελεί εκείνο το θεμέλιο, επί του οποίου στηρίζεται η ύπαρξη της Εκκλησίας. Τα δόγματα της Εκκλησίας είναι στύλοι, επί των οποίων στηρίζεται όλο το «κτίριο» της Εκκλησίας. Σε περίπτωση κλονιζμού του θεμελίου, κλονίζεται ολόκληρο το κτίριο. Αυτός ήταν ο λόγος διατί οι πατέρες της Εκκλησίας αγωνίσθησαν τόσο σθεναρά κατά των αιρέσεων.

Ο Πρόεδρος του ΤΕΕΣ αναφέρθηκε στο προσωπικό του βίωμα της παραμονής σε μοναστήρι, το οποίο αναδείχθηκε σε πρώτο του σχολείο δογματικής θεολογίας με όλες τις ακολουθίες του εικοσιτετραώρου. Σύμφωνα με τον Ιεράρχη η ορθόδοξη θεία λατρεία αποτυπώνει τη δογματική συνείδηση της Εκκλησίας. Διότι τα ιερά κείμενα είναι μεστά θεολογικών νοημάτων τα οποία δεν είναι αφηρημένες έννοιες ή πεποιθήσεις των μεμονωμένων ατόμων ή ομάδων ανθρώπων, αλλά είναι απαραίτητα για τη σωτηρία μας. Τα δόγματα αποτελούν το προΐον της θείας αποκαλύψεως και το περιεχόμενό τους δεν είναι καρπός διεργασιών του φυσικού λόγου, όπως είναι οι επιστημονικές αλήθειες ή τα φιλοσοφικά πιστεύω.  Με την εμβάθυνση στο περιεχόμενο των ακολουθιών αυτές αναδεικνύονται μέρος του προσωπικού μας βιώματος προσευχής.

Μέσα του βιβλίου «Μυστήριο της πίστεως» ο συντάκτης ήθελε να μεταφέρει στους αναγνώστες προπαντός το προσωπικό του ενδιαφέρον για τη δογματική θεολογία. Η επιθυμία του ήταν να ακούσουν οι ιεροσπουδαστές και οι αναγνώστες τη ζωντανή φωνή των Αγίων πατέρων. Γι΄αυτό το σκόπο κάθε κεφάλαιο του πονήματος στο τέλος έχει αποσπάσματα από τα έργα των πατέρων της Εκκλησίας, που διαπραγματεύονται το σχετικό θέμα.

Αμέσως μετά ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας τόνισε τη σημασία των Αγίων Συμεών του Νέου Θεολόγου και Γρηγορίου του Θεολόγου για την Εκκλησία.

Επίσης ο ομιλητής επέστησε την ιδιαίτερη προσοχή του ακροατηρίου στη μορφή του Οσίου Ισαάκ του Σύρου, ενός εκκλησιαστικού συγγραφέα, ο οποίος στα έργα του συνέχεια μας υπενθυμίζει για την αγάπη του Θεού. Και δεν είναι τυχαίο ότι τα συγγράμματά του επηρέασαν βαθύτατα την Ορθόδοξη πνευματικότητα και θεολογία, ενώ ο Όσιος Παΐσιος Βελιτσκόφσκυ ανέλαβε τη μετάφραση ων έργων του. Και στα Ρωσικά το 20 αιώνα κυκλοφόρησαν περίπου 20 επανεκδόσεις των συγγραμάτων του μεγάλου Σύρου πατρός της Εκκλησίας.

Ακόμα ο Σεβασμιώτατος κ. Ιλαρίωνας αναφέρθηκε σε άλλα πονήματα τα οποία συνέγραψε ο ίδιος, όπως για την εἰς τον Άδη κάθοδο του Χριστού (το οποίο επίσης μεταφράσθηκε στα Ρουμανικά) και τον «Ορθόδοξο χριστιανισμό».

Ο σκόπος τον οποίο επεδίωκε ο ομιλητής κατά τη συγγραφή της κάθε μονογραφίας ήταν να καταστήσει τους αναγνώστες μετόχους εκείνου το οποίο προκάλεσε το ενδιαφέρον του ιδίου στην Ορθόδοξη παράδοση. Κατά τον κ. Ιλαρίωνα, ο συγγραφέας πρέπει ο ίδιος να έχει σαφή εικόνα εκείνων περί των οποίων γράφει.  Η αποστολή ενός θεολόγου σύμφωνα με τον Μητροπολίτη Ιλαρίωνα είναι να μάθει κάτι ο ίδιος αφενός και να το μεταφέρει στους άλλους αφετέρου.

Επίσης ο Ρώσος Ιεράρχης πραγματεύθηκε τον ρόλο της θεολογίας για τη θύραθεν εκπαίδευση.  Οι θεολογικές σχολές εκτός από την κατάρτιση των υποψήφιων κληρικών, καθηγητών θεολογίας και θρησκευτικών στα σχολεία μπορούν να λειτουργήσουν, καί είναι πολύ σημαντικό, ως χώρος διαλόγου της Εκκλησίας με τον περιβάλλοντα κόσμο.

Ως άνθρωποι της Εκκλησίας πρώτον δεν ανήκουμε στο παρελθόν, ανήκουμε στο παρόν και έχουμε μέλλον. Δεύτερον, δεν ζούμε σε μια μεταχριστιανική εποχή, αλλά στη χριστιανική. Και για να βεβαιωθεί κανείς ότι δεν μιλάμε για μεταχριστιανική εποχή σημερα, πρέπει να έλθει στις χώρες όπως η Ρωσία, η Ουκρανία, η Ρουμανία και να δει την πρόοδο της Ορθοδοξίας. Δεν πρέπει να ντρεπόμαστε για την πίστη μας, αλλά αντίθετα να την κηρύσσουμε, να έχουμε ανοιχτή διάθεση και να είμαστε κατανοητοί από τον περιβάλλοντα κόσμο, προκειμένου να αποτρέψουμε τη διάδοση διαφόρων παραμυθιών για την Εκκλησία. Και εδώ σπουδαίος είναι ο ρόλος των θεολογικών σχολών και της θεολογίας εν γένει.

Η αφοσίωσή μας στους Αγίους πατέρες πρέπει να συνίσαται στην καλή γνώση και κατανόηση των έργων τους, αλλά επίσης πρέπει όπως και αυτοί να μεταφέρουμε τις αλήθειες της πίστεώς μας στους ανθρώπους σε μια γλώσσα κατανοητή από τους ανθρώπους γύρω μας.

Την παρουσίαση έκλεισε ο Μητροπολίτης Μολδαβίας και Μπουκοβίνας Θεοφάνης.

Τέλος, αυθημερόν ο Μητροπολίτης Ιλαρίωνας συνοδείᾳ του Μητροπολίτη Θεοφάνους επισκέφθηκε την ιστορική Ιερά Μονή Γαλατά Ιασίου, η οποία ιδρύθηκε στο τέλος του 15 αι. προς τιμή της Αναλήψεως του Κυρίου και επαναλειτούργησε το 1996 μετά από ερήμωση πολλών δεκαετιών.