ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΒΟΛΟΚΟΛΑΜΣΚ ΙΛΑΡΙΩΝΑ ΣΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΡΟΜΦΕΑ
Κατά την επίσκεψή του στην Κύπρο ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, μίλησε στο Εκκλησιαστικό Πρακτορείο Ειδήσεων "Ρομφέα". Ο Ιεράρχης κάλυψε θέματα όπως η γενομένη πέρυσι στην Κρήτη Σύνοδο, την ανέγερση του ρωσικής τεχνοτροπίας Ιερού Ναού στην Κύπρο, τη θέση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, την κατάσταση στη Μέση Ανατολή κλπ.
Σεβασμιώτατε, ποια είναι η γενική εικόνα της Ορθοδοξίας λίγους μήνες μετά την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης.
Δυστυχώς δεν ήταν Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, και η ελπίδα είναι να γίνει όντως Πανορθόδοξη. Η Εκκλησία μας, έκανε το παν για να προετοιμαστεί καταλλήλως η Σύνοδος, και μέχρι τέλος ελπίζαμε να είναι όντως Πανορθόδοξη.
Εμείς είχαμε εκδώσει αεροπορικά εισιτήρια, είχαμε κανονίσει την διαμονή μας στο ξενοδοχείο, αλλά προς μεγάλη μας απογοήτευση η Σύνοδος δεν συνήλθε όπως έπρεπε.
Το λέω αυτό γιατί στην Σύνοδο συμμετείχαν 10 κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, ενώ πέντε κατά τόπους Εκκλησίες απήχαν από τις εργασίες της Συνόδου. Ανάμεσα σε αυτόν τον αριθμό περικλείω και την Εκκλησία στην Αμερική, την οποία αναγνωρίζουμε ως Τοπική Εκκλησία.
Ποιος ήταν όμως ο λόγος που δεν μπορούσαμε να συμμετάσχουμε στην Σύνοδο; Είναι ότι επιμείναμε όλες οι αποφάσεις της Συνόδου να λαμβάνονται με ομοφωνία.
Αυτή την αρχή της ομοφωνίας την εκλαμβάνουμε πάντα ως συμφωνία όλων, των κοινώς αναγνωρισμένων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Οι κοινώς αναγνωρισμένες Εκκλησίες είναι 14, όμως δεν υπάρχει συμφωνία γύρω από το καθεστώς της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αμερικής.
Όταν πληροφορηθήκαμε εξαρχής ότι η Εκκλησία της Αντιόχειας, της Εκκλησίας της Βουλγαρίας και της Γεωργίας αποφάσισαν να μην έρθουν στην Κρήτη, αμέσως είδαμε ότι δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για ομοφωνία.
Τότε, ζητήσαμε από τον Οικουμενικό Πατριάρχη να συγκαλέσει μια έκτακτη σύσκεψη των Προκαθημένων, και τότε είχαμε στη διάθεσή μας δύο με τρεις εβδομάδες πριν την Σύνοδο.
Αυτή η σύσκεψη δεν έγινε ποτέ, και παρόλο αυτά έχουμε λάβει όλοι τις προσκλήσεις να συμμετάσχουμε στην Σύνοδο, αλλά με την απουσία τριών Εκκλησιών ήταν αδύνατο να συμμετάσχουμε. Αυτό που ζητήσαμε δεν τηρήθηκε, δηλαδή να υπάρχει η ομοφωνία, αλλά ωστόσο ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος απέστειλε συγχαρητήριο μήνυμα στους συμμετέχοντες στην Σύνοδο της Κρήτης.
Όλοι βασίστηκαν στην συνείδησή τους, συγκλήθηκε η Σύνοδος την οποία εμείς βλέπουμε ως ένα σπουδαίο βήμα προς την πορεία της Μεγάλης Πανορθόδοξης Συνόδου.
Εμείς συνεχίζουμε να μελετάμε τις αποφάσεις της Συνόδου της Κρήτης. Οι θεολόγοι μας δουλεύουν πολύ σκληρά πάνω σε αυτές, γιατί κάποια στιγμή εμείς πρέπει να καταλήξουμε σε κάποια πορίσματα και να αξιολογήσουμε λεπτομερώς αυτά τα κείμενα.
Τόσο συνοδικώς όσο προσυνοδικώς κύριως σκοπός μας, είναι να ενισχύσουμε την Πανορθόδοξη Ενότητα και να απέχουμε από καθετί που μπορεί να την υπονομεύσει.
Σεβασμιώτατε, ένα θέμα που απασχολεί την επικαιρότητα είναι το ζήτημα της Ουκρανίας, μια κατάσταση όσον αφορά την Εκκλησία οι περισσότεροι Έλληνες δεν την γνωρίζουν. Τι γίνεται τελικά στην Ουκρανία;
Καταρχάς κ. Πολυγένη, στην Ουκρανία υπάρχει σχίσμα το οποίο δημιουργήθηκε ως ένα πολιτικό σχίσμα το 1992. Συγκεκριμένα όταν ο Μητροπολίτης Φιλάρετος δεν εξελέγη τότε Πατριάρχης Μόσχας, στεναχωρήθηκε και βάλθηκε κατά των αδελφών Αρχιερέων της Ρωσικής Εκκλησίας, οι οποίοι εξέλεξαν άλλο Πατριάρχη.
Τότε, αποφάσισε να ανακηρύξει μια Αυτοκέφαλη δική του Εκκλησία στην Ουκρανία, χωρίς την συγκατάθεση του Πατριάρχη Ρωσίας και όλων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.
Δεν τον ακολούθησε η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ρωσίας, δεν τον ακολούθησε το ποίμνιο, διότι αυτός προσαρτήθηκε σε ένα σχίσμα το οποίο προϋπήρχε στην Εκκλησία με έδρα την Αμερική και εντός αυτού του σχίσματος αυτός αυτοανακηρύχθηκε ψευδοπατριάρχης.
Η Ρωσική Εκκλησία τον κάλεσε και εξακολουθεί να τον καλεί σε μετάνοια, διότι για την δημιουργία του σχίσματος, του έχει επιβληθεί επιτίμιο αργίας, μετά καθαιρέθηκε και τέλος αφορίστηκε.
Αυτός ο αφορισμένος κύριος, αυτοαποκαλούμενος Πατριάρχης, προβαίνει σε πολλές και ποικίλες κινήσεις οι οποίες στρέφονται εχθρικά κατά της Ρωσικής Εκκλησίας.
Οι σημερινές Ουκρανικές Αρχές κρατούν μια γραμμή η οποία αποβλέπει στην ανακήρυξη μιας ενιαίας τοπικής Εκκλησίας στην Ουκρανία. Αλλά πως βλέπουν αυτοί οι πολιτικοί μια ενιαία τοπική Εκκλησία;
Η Κανονική Ορθόδοξη Εκκλησία που υπάρχει στην Ουκρανία ενώνει τους περισσότερους πιστούς στην χώρα, αυτή η Εκκλησία θέλουν να αποσχιστεί και να υπαχθεί στην δικαιοδοσία αυτού του ψευδοπατριάρχη.
Επίσης, θέλουν να συμπεριλάβουν μια ακόμη σχισματική Εκκλησία της Ουκρανίας, και να εντάξουν και τους Ελληνοκαθολικούς.
Πιστεύετε ότι οι Ουνίτες κρύβονται πίσω από αυτό;
Όχι, εγώ αυτό που βλέπω είναι ότι πίσω από αυτό είναι οι πολιτικοί οι οποίοι θέλουν να εμπλακούν σε όλο αυτό το ζήτημα.
Επειδή αναφερθήκατε στους πολιτικούς της Ουκρανίας, πως σχολιάζετε τις συχνές επισκέψεις στο Φανάρι; Το αίτημά τους πάντα προς τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο είναι η ανακήρυξη μιας ενιαίας Εκκλησίας.
Είναι δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου να δέχεται επισκέπτες από οποιαδήποτε χώρα, αλλά και οποιαδήποτε πολιτικό. Εμείς βλέπουμε τον Οικουμενικό Πατριάρχη με ιδιαίτερο σεβασμό, και δεν μπορούμε να σχολιάσουμε ποιον δέχεται στη έδρα του.
Όμως όταν στο Φανάρι ξεφυτρώνουν σχισματικοί και ψευδοιεράρχες, δεν μπορεί να μην μας προβληματίζει.
Αυτοί οι κύριοι δημοσιεύουν φωτογραφίες από τις συναντήσεις με τον Πατριάρχη, και ενημερώνουν τον κόσμο για το περιεχόμενο των συνομιλιών τους. Δεν μπορούμε όμως να ξέρουμε κατά πόσο πιστά αποτυπώνουν και μεταφέρουν εκείνα τα οποία έχουν συζητηθεί.
Σύμφωνα με όσα ισχυρίζονται, τους στηρίζουν και τους υπόσχονται δημιουργία μιας ενιαίας τοπικής Εκκλησίας, μέσα από την απόσχιση με την Εκκλησία της Ρωσίας. Εμείς βέβαια δεν θέλουμε να πιστέψουμε τις πληροφορίες αυτές!
Επανειλημμένως έχουμε ακούσει δια στόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, ότι η μόνη Εκκλησία που υποστηρίζει στην Ουκρανία είναι κανονική Εκκλησία με επικεφαλής τον Μακαριώτατο Μητροπολίτη Ονούφριο. Μάλιστα με αυτές τις διαβεβαιώσεις του Οικουμενικού Πατριάρχου, εμείς στηρίζουμε τις σχέσεις μας με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.
Προτεραιότητα μας είναι, να στηρίζουμε την Πανορθόδοξη Ενότητα και να αποφύγουμε οτιδήποτε θα καταστρέψει την διεκκλησιαστική ειρήνη και αρμονία που υπάρχει μέχρι σήμερα.
Σεβασμιώτατε, η Ρωσική Εκκλησία από την πρώτη στιγμή βρέθηκε στο πλευρό της Συρίας, ειδικά εσείς προσωπικά πάντοτε μιλάτε για την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή. Που βρισκόμαστε σήμερα;
Καταρχάς πρέπει τελειώσει ο πόλεμος στην Συρία, και να διώξουμε τους τρομοκράτες από εκεί. Μέχρι να φύγουν οι τρομοκράτες είναι αδύνατον να μιλάμε για κάποια εξέλιξη και διευθέτηση εκεί.
Όταν πολιτικοί και εκπρόσωποι πολιτικών κύκλων της Δύσεως, μας διαβεβαιώνουν ότι η λύση του Συριακού προβλήματος, συνίσταται στην παραίτηση του Προέδρου Άσαντ, τους θυμίζουμε ότι παρόμοια σενάρια έχουν τεθεί ήδη στο Ιράκ και την Λιβύη.
Αυτά δεν έφεραν την δημοκρατία, ούτε βελτίωσαν την γενική κατάσταση, αντιθέτως αυτό συνέβαλε στην έκρηξη της τρομοκρατίας, και την γενοκτονία των Χριστιανών σε αυτές τις χώρες.
Λοιπόν αυτό το σενάριο θα ακολουθούσε και η Συρία, εάν δεν ήταν η βοήθεια της Ρωσίας με τα στρατεύματα, που βοήθησαν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Κατά την άποψή μου, οι τρομοκράτες είναι κοινή πρόκληση για όλο τον πολιτισμένο κόσμο. Για να επικρατήσουμε στην τρομοκρατία πρέπει να ενώσουμε όλοι τις προσπάθειες, οι πολιτικοί πρέπει να παρακάμψουν τις διαφωνίες και να ενωθούν και να σχηματίσουν ένα ενιαίο μέτωπο.
Χρειάζεται βέβαια και ανθρωπιστική βοήθεια, την οποία εμείς παρέχουμε όλα αυτά τα χρόνια, κάτι που είναι μια σταγόνα στον ωκεανό.
Η χώρα σήμερα είναι κατεστραμμένη, οι υποδομές κατεστραμμένες και χρειάζονται τεράστιες προσπάθειες για την ανοικοδόμηση ξανά αυτής της χώρας.
Σεβασμιώτατε, πριν από λίγες ημέρες ο Καθηγούμενος της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου Εφραίμ αθωώθηκε στο δικαστήριο από όλες τις κατηγορίες, ενώ μετά την απόφαση μεταξύ άλλων ευχαρίστησε και τον ρωσικό λαό. Η Ρωσική Εκκλησία νιώθει δικαιωμένη σήμερα; Το λέω αυτό γιατί και ο Πατριάρχης και ο Πρόεδρος Πούτιν από την αρχή πίστευαν στην αθώωση του Γέροντα.
Λοιπόν, τόσο η Ρωσική Εκκλησία όσο και η Ρωσική Ομοσπονδία εξ΄ αρχής υποστήριξε τον Καθηγούμενο της Μονής Βατοπαιδίου Εφραίμ, στον αγώνα της αποκατάστασης της Δικαιοσύνης.
Δεν αναμειχθήκαμε στην δικαστική διαδικασία, διότι από την αρχή καταλάβαμε ότι πρόκειται για ένα πλαστό σκάνδαλο και μια υπόθεση κατά της Εκκλησίας.
Με σεβασμό υποστηρίξαμε τον Καθηγούμενο Εφραίμ, ως έναν σεβαστό Γέροντα του Αγίου Όρους, και είναι χαρά μας ότι αυτή υπόθεση που κράτησε πολλά χρόνια έληξε θετικά. Διότι ο μοναδικός στόχος ήταν να ζημιωθεί η εικόνα της Εκκλησίας.
Τώρα βρισκόμαστε στη Κύπρο, πως σχολιάζετε την ανέγερση του Ρωσικού Ναού; Θα ήταν καλό να δούμε και σε άλλα μέρη της Ελλάδος κάτι παρόμοιο;
Κατά την άποψή μου, το εν λόγω σημαντικό γεγονός ήταν εξαιρετικό και καταπληκτικό. Είναι ο πρώτος Ναός Ρωσικού ρυθμού στην Κύπρο, δεν μιλάμε όμως για ναό της Ρωσικής Εκκλησίας αλλά της Εκκλησίας της Κύπρου.
Είναι ναός Ρωσικής τεχνοτροπίας με επιχορήγηση ρώσων ευεργετών, όπου οι ακολουθίες θα τελούνται στα παλαιά σλαβονικά και στα ελληνικά.
Εκεί θα εκκλησιάζονται πάνω από 50 χιλιάδες ρώσοι και Έλληνες, γι΄ αυτό και σήμερα εξέφρασα την ελπίδα πως θα χτιστούν και άλλοι τέτοιοι ναοί στην Εκκλησία της Κύπρου.
Είναι ένα καταπληκτικό παράδειγμα της διορθόδοξης ενότητας, αλλά και της φροντίδας του επιχωρίου Μητροπολίτη Ταμασού Ησαϊα για τις πνευματικές ανάγκες αυτών των ανθρώπων και ευελπιστώ να το μιμηθούν και άλλοι Ιεράρχες στην Ελλάδα.
Κλείνοντας, πείτε μας τα σχέδια της Ρωσικής Εκκλησίας στην Ευρώπη. Ο Πατριάρχης πρόσφατα πραγματοποίησε επισκέψεις σε χώρες της Ευρώπης, αλλά και εσείς προσωπικά ανά τακτά διαστήματα.
Θέλω να πω ότι η Ρωσία ποτέ δεν έφυγε από την Ευρώπη, αλλά η Ευρώπη έκλεισε τις πόρτες τις στην Ρωσία. Οι κυρώσεις που επέβαλλε η Ρωσία ήταν απάντηση στις κυρώσεις της Ευρώπης, αλλά η πολιτική δεν είναι εκείνος ο τομέας που να με έκανε να νιώθω άνετα ως εμπειρογνώμονας.
Εάν μιλήσουμε για θέματα ηθικά και θέματα ζωής, η Ρωσική Εκκλησία προβληματίζεται έντονα για τις εξελίξεις στην σύγχρονη Ευρώπη, όπου μεθοδευμένα περιθωριοποιείται ο χριστιανισμός και εξωθείται από τον δημόσιο βίο.
Η Ευρώπη αν αποκηρύξει τις χριστιανικές καταβολές, θα αποκηρύξει την ίδια την ταυτότητά της. Τότε θα μιλάμε πλέον για μια απλή οργάνωση που δεν θα είναι έτοιμη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, και κατά την γνώμη μου από πολιτικής απόψεως η Ευρώπη ήταν και πρέπει να παραμείνει χριστιανική.
Επίσης πρέπει να παραμείνει φιλόξενη για ανθρώπους διαφορετικής θρησκείας, μάλιστα και για εκείνους τους ανθρώπους που δεν πρεσβεύουν κάποια πίστη.
Όμως η προστασία του χριστιανισμού είναι κοινός μας στόχος, και θέλω η φωνή της Ορθοδοξίας να ακούγεται δυνατά στον σύγχρονο κόσμο, ένας ακόμη λόγος για τον οποίο πρέπει όλοι να είμαστε ενωμένοι.