Αδελφική συνάντηση των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών Κωνσταντινουπόλεως και Ρωσίας
Στην Κωνσταντινούπολη αφίχθη στις 31 Αυγούστου 2018 ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών κ.κ. Κύριλλος. Ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας μετέβη στην έδρα του Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, όπου με συνοδεία των Μητροπολιτών Γαλλίας Εμμανούλ, Σμύρνης Βαρθολομαίου καθώς και του Μητροπολίτου Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνα, Προέδρου του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας και του Αναπληρωτή του Πρωθιερέα Νικολάου Μπαλασόφ, προσκύνησε τα ιερά κειμήλια του Πανσέπτου Πατριαρχικού Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου.
Αμέσως μετά στα Γραφεία του Πατριαρχείου διεξήχθη η αδελφική συνάντηση του Αγιωτάτου Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κυρίλλου και του Παναγιωτάτου Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου. Ο Προκαθήμενος της Εκκλησάις Κωνσταντινουπόλεως σύστησε στον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο όλα τα μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τα παρόντα στην Αίθουσα Θρόνου. Ακολούθησε προσφώνηση – αντιφώνηση.
Καλωσορίζων τον Αγιώτατο Πατριάρχη Κύριλλο ο Παναγιώτατος Πατριαρχης Βαρθολομαίος τόνισε:
«Είμαστε χαρούμενοι εδώ στο Οικουμενικό Πατριαρχείο που υποδεχόμαστε τον Μακαριώτατο και Αγιώτατο Πατριάρχη Μόσχας και πάσης Ρωσίας κ. Κύριλλο με την συνοδεία του. Κάθε φορά που συναντόμεθα χαιρόμεθα εκατέρωθεν, και έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε θέματα κοινού ενδιαφέροντος.
Πιστεύουμε στον διάλογο, διότι όταν οι πολιτικοί ηγέτες δια του διαλόγου προσπαθούν να επιλύσουν τα προβλήματα των χωρών τους, πολύ περισσότερο εμείς οι θρησκευτικοί ηγέτες πρέπει να χρησιμοποιούμε αυτό το όργανο του διαλόγου, το θεόσταλτο για να λύνουμε τα υπάρχοντα προβλήματα».
Επίσης ο Οικουμενικός Πατριάρχης επεσήμανε τη χαρά του, επειδή η επίσκεψη του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου συνέπιπτε με τη συνεδρία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου, ώστε εδώ σε πληρότητα τους εκπροσωπούνταν μέλη της Συνόδου. Κατά τον κ. Βαρθολομαίο η Αγία και Ιερά Σύνοδος συνέρχεται κάθε μήνα για τρείς ημέρες. Ενώ από το ερχόμενο Σάββατο και μέχρι τη Δευτέρα βράδυ θα συνερχόταν η Σύναξη Ιεραρχών του Οικουμενικού Θρόνου, όπου θα συμμετείχαν όλοι οι εν ενεργείᾳ Ιεράρχες του Πατριαρχείου.
Ακόμη ο Παναγιώτατος κ. Βαρθολομαίος αναφέρθηκε στην καθιέρωση από τον αοίδιμο προκατοχό του τον Πατριάρχη Δημήτριο της 1ης Σεπτεμβρίου, κατά την οποία αρχίζει το νέο εκκλησιαστικό έτος, ως ημέρας προσευχής για το περιβάλλον. Με ευκαιρία αυτή το Σάββατο θα γινόταν Πατριαρχική και Συνοδική χοροστασία, όπου θα αναπέμποντο δεήσεις υπέρ του περιβάλλοντος. Στα πλαίσια των οικολογικών δραστηριοτήτων του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διεξήχθησαν σπουδαία συμπόσια και συνέδρια, σημείωσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, με το τελευταίο να πραγματοποιηθεί τον περασμένο Ιούνιο στην περιοχή της Αττικής. Παρόμοιο συμπόσιο θα πραγματοποιηθεί στην Κωνσταντινούπολη τον προσεχή Ιούνιο.
Στην αντιφωνησή του ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας υπογράμμισε:
«Παναγιώτατε, χαίρομαι για την ευκαιρία να συναντηθώ τόσο με Εσάς, όσο και με τα μέλη της Αγίας και Ιεράς Συνόδου. Κάθε φορά καθώς επισκέπτομαι το χώρο αυτό, ανακαλώ στη μνήμη μου τις πλέον σπουδαίες στιγμές της κοινής μας ιστορίας. Σε κάθε εποχή οι Εκκλησίες μας έρχονται αντιμέτωπες με διάφορες προκλήσεις και προβλήματα, τα οποία κυρίως οφείλονταν ακριβώς στον έξω κόσμο, αλλά ελέῳ Θεού, πάντα βρίσκαμε κοινές προσεγγίσεις και κοινή κατανόηση του καθήκοντός μας, προκειμένου να διαφυλάξουμε την ενότητα της Εκκλησίας και να απαντήσουμε στις προκλήσεις των καιρών.
Φρονώ ότι υπάρχει διαφορά μεταξύ του διαλόγου των πολιτικών, και του διαλόγου, τον οποίο εμείς διεξάγουμε. Στον διάλογο των πολιτικών ο καθένας υπερασπίζεται τα συμφέροντα της χώρας του, ενώ ο διάλογος εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι διαφορετικής φύσεως. Βεβαίως και εκπροσωπούμε τις Εκκλησίες μας, αλλά έχουμε πάντα κατά νου και την κοινή μας ευημερία, την ενότητα της Αγίας Εκκλησίας, την ικανότητα αυτής να ασκεί την αποστολή της στο σύγχρονο κόσμο. Ο διάλογος μεταξύ των κατά τόπους Εκκλησιών διεξάγεται εντός του ενιαίου Σώματος της Αγίας και Αποστολικής Εκκλησίας, κάτι το οποίο μᾶς αναθέτει ευθύνη και χρέος, αλλά ταυτόχρονα και ενδυναμώνει και εμπνέει.
Να διατί παρά το γεγονός, ότι στο χώρο αυτό διεξήχθησαν διαφορετικές συζητήσεις, ακόμη και αρκετά δύσκολές, έχω πολύ φωτεινές αναμνήσεις από το μέρος αυτό, διότι ποτέ δεν πράξαμε τίποτε, το οποίο θα εδύνατο να ζημιώσει την οικουμενική Ορθοδοξία, τη Μία, Αγία, Καθολική και Αποστολική Εκκλησία, άλλωστε ως Προκαθήμενοι των κατά τόπους Εκκλησιών επωμιζόμαστε ευθύνη για την Εκκλησία ἐν τῷ συνόλῳ της και για ολόκληρο το Σῶμα του Χριστού.
Επιθυμώ να Σᾶς ευχαριστήσω Εσάς προσωπικά για την ατμόσφαιρα, την οποία δημιουργείτε εδώ. Διατηρώ τις θερμές αναμνήσεις απ’ όλες τις συναντήσεις μας ξεκινώντας από το έτος 1977. Ευελπιστώ ότι η επόμενη γενιά των Ιεραρχών θα παραδειγματισθεί μεταξύ άλλων και από την ιστορία των σχέσεών μας. Πράγματι αντιμετωπίσαμε τεράστιες δυσκολίες, αλλά πάντοτε πετυγχαίναμε τους σκοπούς μας. Τούτο, βεβαίως, οφείλεται στο γεγονός ότι, εκτός των πενιχρών μας δυνάμεων, μέσα σε αυτό το διάλογο και τεράστιο αυτό το έργο ενεργούσε και η χάρη του Θεού. Πιστεύουμε ότι και σήμερα ο Θεός θα είναι μαζί μας».
Ἐν συνεχειᾳ μέσα από την κατ’ιδίαν εμπιστευτικού χαρακτήρος επικοινωνίας οι Πατριάρχες αντάλαξαν απόψεις επί ευρέως φάσματος ζητημάτων, των αφορώντων την ενίσχυση της πανοροδόξου ενότητας και την προώθηση της χριστιανικής μαρτυρίας στο σύγχρονο κόσμο. Στη συζήτηση επίσης συμμετείχαν οι Μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ και Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας.
Αυθημερόν ο Αγιώτατος Πατριάρχης Κύριλλος αναχώρησε για τη Μόσχα, προπεμπόμενος στο αεροδρόμιο από τους Πρέσβη της Ρωσικής Ομοσπονδίας στην Τουρκία ο κ. Α. Αιρχώφ και Γενικό Πρόξενο της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη κ. Α. Ποντιέλυσεφ, εκπροσώπους του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Προ αναχωρήσεως ο Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας απάντησε στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Κατά τον Πατριάρχη Κύριλλο, τη διετία, η οποία μεσολάβησε από την τελευταία συνάντηση των δύο Προκαθημένων, «πολλά έχουν συμβεί στη ζωή των Εκκλησιών μας και η κατάσταση στον κόσμο άλλαξε σε μεγάλο βαθμό».
Αφού χαρακτήρισε το διάλογο ως «συνομιλία δύο αδελφών», ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος τόνισε ότι συζητηθηκαν «όλα τα προβλήματα της ημερησίας διατάξεως».
«Ελπίζω ότι και στο περαιτέρω θα συνεργασθούμε, προκειμένου να βελτιώνεται ο κόσμος», πρόσθεσε ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Εκκλησίας.
«Άνευ προσυνεννοήσεως με τον Παναγιώτατο, δεν θέλω εισέλθω σε λεπτομέρειες, και όμως δεν υπήρξε κάτι μυστικό στην συνάντηση, διευκρίνησε ο Πατριάρχης Κύριλλος και πρόσθεσε ότι η συζήτηση πολύ καλή, μια συνομιλία δύο Πρκαθημένων, οι οποίοι έχουν επίγνωση της ευθύνης για την κατάσταση της οικουμενικής Ορθοδοξίας και των ψυχών των ανθρώπων εκείνων που κατοικούν σε μέρη και χώρες της δικής μας ευθύνης».
Αναφερόμενος στο θέμα συνεχίσεως του πανορθοδόξου διαλόγου ο Αγιώτατος κ. Κύριλλος τόνισε: «Συνέχεια ανακύπτουν προβλήματα, τα οποία αποτελούν ποιμαντικές προκλήσεις για την Εκκλησία. Ο κόσμος αλλάζει με γοργούς ρυθμούς και ουδεμία Εκκλησία μπορεί να λαμβάνει αποφάσεις που να προσκρούουν στη θέση μιας άλλης Ορθόδοξης Εκκλησίας».
«Ως προορισμό μας έχουμε τη συνεργασία, τις επαφές και εφόσον ο κόσμος αλλάζει γρήγορα, αυτή η συνεργασία οφείλει να είναι αρκετά δυναμική», είπε ἐν κατακλείδι ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος.
Τέλος, τη συνοδεία του Αγιωτάτου Πατριάρχη Κυρίλλου συναποτελούσαν ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίωνας, Πρόεδρος του ΤΕΕΣ, ο Αναπληρωτής του Πρωθιερέας Νικόλαος Μπαλασώφ, ο Ιερέας Αλέξανδρος Βόλκοφ, Προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών, και ο Ιερεας Ανατόλιος Τσουριακόφ, στέλεχος του ΤΕΕΣ.