Μήνυμα Χριστουγέννων τοῦ Ἁγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας καὶ Πασῶν τῶν Ρωσσιῶν κ.κ. Κυρίλλου
Μήνυμα Χριστουγέννων τοῦ Ἁγιωτάτου Πατριάρχου Μόσχας καὶ Πασῶν τῶν Ρωσσιῶν κ.κ. Κυρίλλου
πρὸς τοῦς ἀρχιερεῖς, ἱερεῖς, μονάζοντες καὶ ὅλα τὰ πιστὰ τέκνα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Ρωσσίας
Πεφιλημένοι ἐν Κυρίῳ Ἁγιοι Ἀρχιερεῖς, σεβαστοὶ πατέρες, ὁσιώτατοι μοναχοί καὶ μοναχές, ἀγαπητοί αδελφοί!
Ἐπὶ τῇ κοσμοσωτηρίῳ ἑορτῇ τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως τῇ ἁγίᾳ νυκτί ταύτῃ ἀπευθύνω τὸν λόγον μου εἰς ὅλους ὑμᾶς κατοικοῦντας μέν εἰς διαφόρους χώρας, πόλεις και πολίχνες, ἀπαρτιζομένους δέ τὴν Μίαν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν τῆς Ρωσσίας διἀ νά προσφέρω ὑμῖν τὰς ὁλοθύμους μου εὐχὰς καὶ προσρήσεις. Ἀγαπητοὶ μου, μετ’εὐχῶν ὅπως πληρωθῶμεν οἱ ἅπαντες πνευματικῆς χαρᾶς ἀπὸ κοινῆς συμμετοχῆς εἰς τὴν μεγάλην πανήγυριν ταύτην καὶ ἀπολαύσωμεν τοῦ συμποσίου τῆς πίστεως οἱ υἱοὶ καὶ θυγατέρες τοῦ Θεοῦ καὶ φίλοι τοῦ Χριστοῦ (Ιω. 15.15) ὄντες, ἐγκαρδίως προσαγορεύω ὑμᾶς.
Θεωροῦντες νῦν τὸ Μυστήριον τῆς Θείας Ἐνανθρωπήσεως προσπαθοῦμεν νά καταλάβωμεν τὸ νόημα τοῦ πρὸ δύο χιλιετιῶν ἐν Βηθλεέμ γεγονότος καὶ τήν ἀναφορὰν του εἰς ἡμᾶς καὶ εἰς τοὺς σύγχρονούς μας.
Γράφει ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος: «Ὅτε δὲ ἦλθε τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ, γενόμενον ἐκ γυναικός, γενόμενον ὑπὸ νόμον, ἵνα τοὺς ὑπὸ νόμον ἐξαγοράσῃ, ἵνα τὴν υἱοθεσίαν ἀπολάβωμεν» (Γαλ. 4. 4-5). Τί δέ ὅμως προηγεῖτο τοῦ πληρώματος τοῦ χρόνου τούτου; Ὅλη ἡ μέχρι τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος εἶναι μία κατ’οὐσίαν ἀναζήτησις τοῦ Θεοῦ ὅτε τά καλύτερα μυαλὰ κατέβαλον προσπάθειες ὅπως καταλάβουν τὸ ποῖος ἀποτελεῖ πηγήν ἐκείνης τῆς ὑπερφυσικῆς δυνάμεως, παρουσίαν τῆς ὁποίας εἰς τὴν ζωή του οὕτως ἡ ἄλλως αἰσθάνεται κάθε ἄνθρωπος.
Εἰς τὴν πορείαν τῆς ἀναζητήσεως τοῦ Θεοῦ ἐν τῇ προσπαθείᾳ νά φθάσουν εἰς τὴν ἀλήθειαν οἱ ἄνθρωποι περιέπεσαν εἰς ποικίλες πλάνες. Ὅμως οὕτε ὁ ἀρχέγονος φόβος τοῦ ἀνθρώπου ἔναντι τῶν φοβερῶν φαινομένων τῆς φύσεως, οὕτε καὶ ἡ θεοποίησις τῶν φυσικῶν στοιχείων, τῶν εἰδώλων καὶ ἐνίοτε τοῦ ἑαυτοῦ του, ἀλλά οὕτε καὶ οἰ ἐπιμέρους ἐλλάμψεις τῶν εἰδωλολατρῶν φιλοσόφων δέν ὁδήγησαν τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὸν ἀληθινὸν Θεὸν. Καὶ «ἐπειδὴ γὰρ οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν» (Α’ Κορ. 1.21) εὐδόκησεν ὁ Θεὸς ὁ Ἴδιος νά κατέβῃ εἰς τοὺς ἀνθρώπους. Διὰ τῶν πνευματικῶν ὀφθαλμῶν καθορῶμεν μεγάλο τὸ τῆς εὐσεβείας μυστήριον. Ὁ Πλάστης ἐξομοιοῦται τῷ πλάσματι, προσλαμβάνει τὴν ἀνθρώπινην φύσιν, ἐξευτελίζεται, πεθαίνει ἐπὶ τοῦ σταυροῦ καὶ ἀνασταίνεται. Ὅλα αὐτὰ εἶναι πέραν ἀπὸ κάθε ἀθρώπινην κατανόησιν και ἀποτελοῦν θαῦμα, διἀ τοῦ ὁποίου δίδεται εἰς τοὺς ἀνθρώπους ἡ πλήρης ἀποκάλυψις τοῦ Θεοῦ περί Ἑαυτοῦ Του.
Ὁ Χριστὸς ἐγεννήθῃ και ηὗρεν τὴν ἐλπίδα ὁ κόσμος, ὁ Χριστὸς ἐγεννήθῃ καὶ βασιλεύει εἰς τὸν αἰώνα ἠ ἀγάπη, ὁ Χριστὸς ἐγεννήθῃ καὶ κατέβῃ εἰς τὴν γῆν ὁ ουρανὸς, ὀ Χριστὸς ἐγεννήθῃ καὶ τὴν ὁδόν δεικνύει τὴν ἀπλανὴν πρὸς τὸν Θεὸν ὁ ἀστὴρ , ὁ Χριστὸς ἐγεννήθῃ καὶ εἰς τὸν θρίαμβον τοῦ κακοῦ οὐδεὶς πιστευέτω, διότι τῇ γὰρ χάριτί ἐσμέν σεσῳσμένοι διὰ τῆς πίστεως· καὶ τοῦτο οὐκ ἐξ ἡμῶν, Θεοῦ τὸ δῶρον (Ἐφ.2.8).
Ἐν ἀναμονῇ τῆς ἐλεύσεως τοῦ Μεσσίου ἀναφωνεῖ ὁ Προφήτης ῾Ησαΐας: «μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός» (Ἡς. 8.10). Τὰ θεόπνευστα αὐτοῦ λόγια μέχρι σήμερον ἀποτελοῦν πηγὴν ἀφάτου χαρᾶς δι’ἐκατομμύρια χριστιανοὺς. Ὁ ἐν Βηθλεέμ γεννηθεῖς Κύριος γεννάται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν καὶ μεθ’ἡμῶν παραμένει ἐάν μένομεν πιστοί εἰς Αὐτὸν καὶ εἰς τὴν ὑπ’Αὐτοῦ ἱδρυθείσαν Ἐκκλησίαν. Μεθ’ήμῶν εἶναι ὅτε ποιοῦμεν τὰ καλὰ ἡμῶν ἔργα. Μεθ’ήμῶν εἶναι ὅτε βοηθοῦμεν τοὺς πλησίον. Μεθ’ήμῶν εἶναι ὅτε συμπάσχομεν καὶ συμπονοῦμεν. Μεθ’ήμῶν εἶναι ὅτε ἐργαζόμεθα διὰ τὴν συμφιλίωσιν τῶν αντιπάλων. Μεθ’ήμῶν εἶναι ὅτε συγχοροῦμεν καὶ οὐ μνησικακοῦμεν. Μεθ’ἡμῶν εἶναι ὅτε προσευχόμεθα και μετέχομεν τῶν ἐκκλησιαστικῶν Μυστηρίων καὶ πολλῷ μάλλον τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας.
Ἡ ἑορτῆ τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως εἶναι διὰ τὸ πλέον σημαντικὸν: καλούμεθα να ἀγαπῶμεν τὸν Θεὸν καὶ νά Τον ὑπηρετοῦμεν ὡς Σωτήραν ἡμῶν, χαρίσαντα τὴ σωτηρία παντί τῷ ἔθνει καὶ δι’ ὅλας τὰς ἐποχὰς. Αὐτὸς εἶναι ὁ Ὁποῖος καὶ τώρα ἀπλώνει εἰς ὅλους ἡμᾶς τὴν ἀγκαλιὰ Του. Μανθάνοντες τὴν ἀληθινὴν λατρείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν εὐλαβὴν παράστασιν ἐνώπιον Αὐτοὺ συνάμα διδασκόμεθα νά ὑπηρετῶμεν, ἑν τῇ πίστει δι' ἀγάπης ἐνεργουμένῃ (Γαλ. 5.6), καὶ τὸν πλησίον ἡμῶν.
Καὶ εἶναι ὀλίγον τὸ ὁποῖον μας λείπει νά ἀναπληρώσωμεν καὶ τούτο εἶναι διᾶ τῆς ἱδίας ὑπακοῆς, τῆς ἐμπιστοσύνης εἰς τὰ λόγια τοῦ Κυρίου καὶ τῆς ἐπιθυμίας ἐκπληρώσεως τῶν ἐντολῶν Αὐτοῦ νά ἀνταποκριθῶμεν εἰς τὴν ἐνέργειαν τῆς σωστικῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Πάρα πολλά πράγματα οὐχὶ μόνον ἐντὸς ἀλλά καὶ πέριξ ἡμῶν θά ἀλλάξουν ἐάν ἐνστερνισθῶμεν τὴν μεγάλην ἀλήθειαν ταύτην. Θά εἴμεθα ἱκανοὶ νά προσδιορίσωμεν ὀρθῶς τὰς ἀξιολογικὰς προτεραιότητας, δυνησόμεθα αἰνοῦντες καὶ εὐχαριστοῦντες τὸν Θεὸν εἰρηνικῶς, ἐν ἡσυχίᾳ καὶ ἀσφαλείᾳ νά ἀκολουθήσομεν τὴν ἄνωθεν προδιαγεγραμμένην ἡμῖν πορείαν ζωῆς.
| Προκειμένου νά φθάσωμεν εἰς τὴν κατάστασιν τοῦ πνεύματος ταύτην δέον ὅπως εἴμεθα χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι οὐχὶ εἰς τὰς κοινωνικὰς μόνον δημοσκοπήσεις, ἀλλὰ εὶς τὰς βαθείας ἡμῶν πεποιθήσεις καὶ τὸν τρόπον ζωῆς, ὃν τρόπον ἔνθερμοι πιστοὶ καὶ ἀγαπῶντες τὸν Θεὸν ἦσαν οἱ εὐλαβεῖς ἡμῶν πρόγονοι. Μεταξύ αὐτῶν διακρίνεται ἰδιαιτέρως ὁ Ἅγιος Βαπτιστὴς τῶν Ρως, ἰσαπόστολος καὶ μεγάλος πρίγκιψ Βλαδίμηρος, τὴν χιλιετηρίδα ἀπὸ
ὁσιακῆς αὐτοῦ κοιμήσεως θά ἑορτάσωμεν φέτος. Εἰς αὐτὸν ἀκριβῶς ὀφείλομεν τὸ ὅτι ἠξιώθημεν τῆς ὑψηλῆς χριστιανικῆς κλήσεως καὶ ἐν τῷ συνόλῶ ἀποτελοῦμεν τὴν μίαν οίκογενείαν τῶν ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων λαῶν τῆς ἱστορικῆς Ρως. Οὕτως ἦν, εἶναι καὶ θά εἶναι. Καὶ οὐδεμία πρόσκαιρη τρικυμία καὶ δοκιμασία, οὐδεμία ἐξωτερικὴ δύναμις θά εἶναι δυνατὸν νά διαλύσει τὰς μακραίωνας πνευματικὰς και πολιτιστικὰς σχέσεις τῶν διαδόχων τῶν ἐν τῇ βαπτιστικῇ κολυμβήθρᾳ τοῦ Κιέβου βαπτισθέντων. |
Κατ’αὐτὰς τὰς ἁγίας ἡμέρας τῶν Χριστουγέννων πᾶν τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἐγὼ ὡς διάπυρος εὐχέτης δεόμεθα ὑπὲρ τῆς εἰρήνης εἰς τὴν γῆν τῆς Οὐκρανίας. Ἀνεξαρτήτως τόπου διαμονῆς, πολιτικῶν ἀπόψεων καὶ προτιμήσεων τῶν τέκνων αὐτῆς ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τῆς Ρωσσίας ἐπιτελεῖ τὴν ὑπὸ τοῦ Ἱδίου τοῦ Χριστοῦ ἀνατεθείσαν εἰς αὐτὴν ὑπεύθυνον ἀποστολὴν (Ματθ. 5.9). Ἔπραξε καὶ πράττει τὸ πᾶν ἐφικτὸν προκειμένου νά συμφιλιώσει τοὺς ἀνθρώπους καὶ νά τοὺς στηρίξει εἰς τὴν ἀντιμετώπισην τῶν συνεπειῶν τῆς ἔχθρας.
Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἡ βάσις τῆς κάθε ἀντιπαραθέσεως, τοῦ μίσους καὶ τοῦ διχασμοῦ. Συμφώνως πρὸς τὸν Ὅσιον Ἰουστῖνο τοῦ Τσέλιε αὕτη «με κάθε δύναμή της εκείνο που διαπράττει είναι νά καθιστᾶ τὸν ἄνθρωπον ἄθεον καἰ ἀπάνθρωπον» (τοῦ Ὁσίου Ἰουστίνου Πόποβιτς «Φιλοσοφικοί κρημνοί»). Καὶ βλέπομεν εἰς ποιαν κολασμένην κατάστασιν εὐρίσκεται καμία φορά ὁ ἀπωλέσας τὴν θεόσδοτην ἀξιοπρέπειαν ἄνθρωπος.
Ἡ Ἐκκλησία δέ ἐξ ὀνόματος τοῦ Θεοῦ ἐν ἀόκνῳ διακονίᾳ αὐτῆς εὐαγγελιζομένη τοῖς ἀνθρώποις «χαρᾶν μεγάλήν» (Λκ. 2.10) τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτήρος, καλεῖ πάντα γηγενὴ νά πιστεύσει καὶ νά βελτιωθεῖ. Προτείνει τὴν ὀδὸν τῆς ἀναβάσεως: ἀπὸ τῆς ἀναζητήσεως τοῦ Θεοῦ εἰς τὴν Θεογνωσίαν, ἀπὸ τῆς Θεογνωσίας εἰς τὴν Θεοκοινωνίαν, ἀπὸ τῆς Θεοκοινωνίας εἰς τὴν ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ. Ὁ κατὰ τὸν 4 αἰώνα μ.Χ. ἐν Ἀλεξανδρείᾳ ζήσας Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Μέγας συγκλονιστικῶς ἐξέφρασε τὸν σκοπὸν τῆς ἐλεύσεως τοῦ Σωτήρος εἰς τὸν κόσμον: «Ὁ Θεὸς ἐνηνθρώπησε, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν». Οὐχὶ κατά φύσιν ἀλλά κατὰ χάριν τοῦ Θεοὺ. Ὄλον τὸ μακραίωνον βίωμα τῆς Ἐκκλησίας ἐπιμαρτυρεὶ ὅτι ἡ ὄντως μεταμόρφωσις καὶ θέωσις πραγματοῦται διὰ τῆς ἐνεργείας τῆς χάριτος ἐν τῇ οἰκειοθελῇ συνεργίᾳ τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου. Καὶ τοῦτο ἐπιτυγχάνεται διὰ τοῦ ἐν ὑπακοῇ εἰς τὸν Θεὸν κόπου καὶ μόχθου καὶ οὐχὶ διὰ τῆς ὑποχωρήσεως εἰς τὸν διαβολικὸν πειρασμὸν τοῦ ὄφεως, τοῦ προτείναντος τοὺς προπάτορας νἀ γευθοῦν τοῦ καρποὺ τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως καλοῦ καὶ κακοῦ προκειμένου ἀμέσως νά γίνουν ὡς θεοί (Γεν. 3.5). Ὅστις βιώνει συμφώνως πρὸς τὴν πίστιν του γνωρίζει ὅτι ἡ πιστότης πρὸς τὸν Θεὸν εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία δέν τον ἀφήνει νά παρασύρεται εἰς τὰ κακὰ ἔργα καὶ τοὺς κακοὺς λογισμοὺς, εἶναι ἡ πίστις ἠ ὁποία ἀποτελεῖ ἔμπνευσιν διὰ τοῦς ἀγώνες καὶ τοὺς κόπους εἰς δόξαν Θεοῦ καὶ ἐπ΄ἀγαθῷ τῶν πλησίον.
Συγχαίρων ὅλους ὑμᾶς διὰ τὴν μεγάλην ἑορτὴν τῆς τοῦ Χριστοῦ Γεννήσεως καὶ τῆς Πρωτοχρονιᾶς θά ἤθελον νά εὐχηθῶ ὑμῖν καλὴν ὑγείαν, εἰρήνην, εὐημερίαν καὶ πλουσίαν βοήθειαν ἄνωθεν διὰ τὴν ἀπρόσκοπτον συνέχισιν τῆς πορείας ἀκολουθῶντες τὸν Κύριον καὶ Σωτήρα ἡμῶν Χριστὸν.
Ο δὲ Θεὸς πάσης χάριτος, ὁ καλέσας ὑμᾶς εἰς τὴν αἰώνιον αὐτοῦ δόξαν ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ...αὐτὸς καταρτίσει ὑμᾶς, στηρίξει, σθενώσει, θεμελιώσει· αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν (Α’ Πέτρ. 5.10-11).
† ὁ Μόσχας καὶ Πασῶν τῶν Ρωσσιῶν
Κύριλλος
Ἐν Μόσχᾳ,
Χριστούγεννα
2014/2015